بانک مرکزی روز یکشنبه ۲۱ بهمن گزارش ۹ ماهه امسال اقتصاد کشور را منتشر کرد که بر اساس آن، تراز عملیاتی و سرمایهای ایران در این دوره بیش از ۴۵ هزار میلیارد تومان کسری نشان میدهد. این در حالی است کە کارشناسان اقتصادی با دیدەی تردید بە این رقم نگاە میکنند و معتقدند کسری بودجە بیش از آمار ارائە شدەاست.
این رقم بیسابقه در حالی است که بر اساس قانون بودجه سال جاری پیشبینی شده بود که کسری بودجه تنها ۲۴.۴ هزار میلیارد تومان باشد.
چنین حجمی از کسری بودجه در کل تاریخ جمهوری اسلامی، حتی برای آمارهای ۱۲ ماهه نیز بیسابقه است. نرخ تبدیل دلار در قانون بودجه امسال ۴۲۰۰ تومان در نظر گرفته شده است. بدین ترتیب، کسری تراز عملیاتی و سرمایهای ۹ ماهه امسال بر اساس نرخ دلار رسمی ۱۰ میلیارد و ۷۱۴ میلیون دلار برآورد میشود.
رژیم ایران در ۹ ماهه امسال، بیش از ۸۹.۴ هزار میلیارد تومان صادرات نفت داشته است که ۱۷ درصد بیشتر از اهداف مصوب بودجه است.
آمریکا ۱۸ اردیبهشت امسال از برجام خارج شد و آبانماه نیز تحریمهای نفتی را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرد. صادرات نفت خام ایران در نیمه دوم سال گذشته میلادی کاهش یافت و نهایتا در آذرماه، بنا به گزارش سازمانهای بینالمللی نصف شد و به کمتر از یک میلیون بشکه در روز رسید.
در بخش درآمدهای پیشبینی شده برای دولت، مالیات سهم چشمگیری دارد. دولت برای ۹ ماهه امسال ۱۰۷.۵ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیشبینی کرده بود، اما تنها ۷۲ درصد آن محقق شده است.
عدم تحقق بخش بزرگی از درآمدهای مالیاتی پدیدهای نیست که به چند ماه گذشته برگردد. آمارهای بانک مرکزی نشان میدهد که از ابتدای امسال درآمدهای مالیاتی، به غیر از تیرماه، در هیچ کدام از ماههای ۹۷ محقق نشده است. علت امر به رکود اقتصادی و وضعیت بد شرکتهای دولتی و خصوصی، همچنین افت چشمگیر واردات کشور که مشمول مالیات و تعرفه میشود، بر میگردد.