روز سوم اکتبر ٢٠١٧ (١١ مهر ماه ١٣٩٦)، مام جلال، رئیس‌جمهور پیشین عراق و دبیرکل اتحادیەی میهنی کردستان و نائب‌رئیس انترناسیونال سوسیالیست، دار فانی را وداع گفت.
این واقعە، ما را نیز نظیر همەی افراد و نیروهایی کە از شش دهە مبارزەی بی‌امان مام جلال در راستای تحقق حقوق ملت خویش و نقش تاریخی این رهبر در جنبش ملی کردستان و تحولات عراق، آگاهی کامل دارند، غرق در غم و اندوە نمود. درست است کە مام جلال از بطن جنبش ملی کرد در کردستان عراق سربرآورد و مؤسس و دبیرکل اتحادیەی میهنی کردستان بود، اما بدلیل وسعت سیاست‌ورزی و بینش و اندیشەاش و بە برکت جوانب گوناگون توانمندیها و تأثیراتش و بهادادن بە جنبش ملی در دیگر بخشهای کردستان و اهمیت‌دادن بە حمایت از جنبش دمکراسی‌خواهی و عدالت‌طلبانە در عراق و منطقە، دیرسالی بود کە در سطح ملی و منطقەای بە یکی از رهبران و شخصیتهای تأثیرگذار بدل گشتەبود. هنگامی هم کە پست ریاست‌جمهوری را در دست گرفت، بستر و عرصەی مناسبتری را برای فعالیتهای دیپلماتیک و نشان‌دادن قابلیتهای خود در جلب توجە و حمایت بین‌المللی بسوی عراق نوین و همزیستی تشکلهای گوناگون بدست‌آورد. همین امر کە پس از بیماری ایشان، توازن و همزیستی تشکلهای اصلی کشور عراق متحمل بیشترین زیان گشت و این کشور دچار بزرگترین بحرانها شد، بە خوبی ثابت می‌کند کە این رهبر تا چە اندازە توانمند و تأثیرگذار بود.
حزب دمکرات کردستان و مردم کردستان ایران، ضمن تقدیر و تجلیل از مبارزەی مام جلال در عرصەها و بسترهای گوناگون، از دیدگاه دیگری نیز این شخصیت بزرگ را محبوب و قابل تقدیر می‌داند. از لحاظ مناسبات دوستانە و حمایت مام جلال و اتحادیەی میهنی کردستان از جنبش ملی و انقلابی کردستان ایران بویژە در اوایل دهەی هشتاد میلادی. از منظر مناسبات گرمی کە میان این دو نیرو و بویژە رهبر شهید د.قاسملو و مام جلال وجودداشت و بە تحکیم فزونتر روابط و همکاری جنبش کرد در هر دو بخش کردستان منجرگشت و در سطح بین‌المللی نیز بە سرآغاز خوبی برای جلب دوستی و پشتیبانی نیروها و شخصیتهای غربی بسوی جنبش کرد و بویژە همبستگی آنها با خلق کرد در عراق کە با فاجعە و قتل‌عام مواجە گشتەبود، بدل گردید.
در پی قیام و ایجاد شرایط نوینی در کردستان عراق و فشار رژیم ایران بە نیروهای عمدەی اقلیم کردستان، حزب دمکرات و بطورکلی مبارزان کرد کردستان ایران در این بخش از کردستان با شرایط نامطلوب و ویژەای مواجە گشتند کە با توجە بە گذشتە و یادآوری مسئولیت نیروهای عمدەی کردستان عراق، این دورە قابل توجە و تأمل است. در عین حال انکار نمی‌توان کرد کە مام جلال علیرغم مسئولیتها و وظائف سنگینش، هیچگاه از اهمیت‌دادن بە جنبش کرد در دیگر بخشها و بویژە حفظ روابط دوستانە و حمایت و همکاری نیروها و جریانهای کردستان ایران، غافل نبودەاست.
بدون تردید حیات و مبارزە و تجربەی غنی مام جلال در رهبری و صدارت حزب و جنبش و کشور، حاوی درسهای ارزشمندی است. شجاعت مام جلال در رویارویی با مشکلات عمدە و نرمش و اقدام در راستای دیالوگ و ارائەی ابتکارات تازە در راه صلح و وحدت ملی از جملەی آنهاست. واقعیتی کە رئیس اقلیم کردستان، آقای مسعود بارزانی در پیام تسلیت خود بمناسبت فوت مام جلال بە خوبی بدان اذعان داشت و یادآوری نمود کە بسیاری از دستاوردهای امروز خلقمان در این بخش از کردستان، محصول تفاهم و همبستگی میان این دو رهبر می‌باشد.
یکی دیگر از ویژگیهای مام جلال عبارتست از ایجاد تعادل میان تشکلهای گوناگون و متحد ساختن آنها از طریق دیالوگ و احترام بە خواستها و حقوق آنان. تجربەی موفق صدارت مام جلال برای رهبران هر کشور کثیرالتشکلی کە درگیر جنگ و خشونت و بحران و مشکلات پیچیدە هستند، می‌تواند بسیار آموزندە باشد.
مام جلال در عین حال کە در سراسر جهان در پی یافتن دوست و حامی برای ملت خود و آرمان صلح و آزادی و دمکراسی و عدالت بود، هیچگاه مردمی را کە در مراحل سخت و دشوار مبارزەی پیشمرگی و جنگ مسلحانە حامی و پشتیبان او و مبارزان جرگەی جنبش کردستان بودند، فراموش نکرد. وی تا زمانیکە بیماری روال عادی کار و برنامەهای روزانەاش را برهم نزد، در وفاداری و توجە نسبت بە مردم دلسوز و مبارزانی کە حقی بر گردن جنبش کردستان و پیروزی و دستاوردهای آن داشتند، دریغ نورزید. مام جلال با شکست و ناامیدی بیگانە بود. اگر جنبش کردستان و ملتش با شکستی مواجە می‌شدند، ناامید نمی‌شد و با روحیە و اعتقادی مستحکم بە میدان بازمی‌گشت و در اوج یأس و ناامیدی، امید تازەای خلق می‌کرد. وی شخصیتی آزاداندیش، با فرهنگ و همەجانبەنگر بود. با مبارزە و درایت و ذکاوت و توانمندی خویش توانست منشأ تحولات و دستاوردهای بسیاری در تاریخ ملتش و مبارزەی آزادیخواهانە در منطقە باشد و بە شخصیتی محبوب نە تنها در میان ملتش، بلکە در سطح منطقە و جهان بدل گردد. هم‌ازاینرو بدون تردید فقدان وی یک خسران بزرگ ملی بشمار‌می‌آید.
دفتر سیاسی حزب دمکرات کردستان، بمناسبت درگذشت مام جلال، مراتب همدردی عمیق و تسلیت گرم خود را بە خانوادەی مبارز وی، دفتر سیاسی و همەی صفوف اتحادیەی میهنی کردستان و خلق کرد در کردستان عراق و همەی بخشهای کردستان تقدیم می‌دارد. در عین حال بر این باوریم کە دستاوردهای سیاسی و میراث معنوی مام جلال، با تأکید بر اخوت و وحدت صفوف ملی بویژە در این بخش از کردستان، با کنار نهادن مصالح حزبی و سازمانی در راه مصالح عمومی و ملی، با همکاری و روابط دوستانە و اخوت‌آمیز میان خلق کرد در بخشهای گوناگون کردستان، همچنین تداوم بخشیدن بە تلاش و مبارزە تا تحقق آمال و آرمانهای دیرینەی مام جلال، “حق تعیین سرنوشت” کە اکنون در شیوەی پیادە کردن و تثبیت نتایج همەپرسی برای استقلال کردستان تجلی یافتەاست، حفظ خواهدشد. امیدواریم همانگونە کە حیات و مبارزەی مام جلال دستاوردهای بسیاری را برای ملتش بە ارمغان آورد، درگذشت و وداع همیشگی وی نیز فرصت دیگری باشد برای همدلی و نزدیکی فزونتر صفوف ملت کرد و ظهور حمایت و همبستگی دوستان مسألەی مشروع کرد، بویژە در شرایط حاضر کە ملت کرد در کردستان عراق بمناسبت رأی‌دادن بە استقلال و تأکید بر این حق مشروع، آماج همکاری، محاصرە و توطئەچینی برخی از کشورهای منطقە قرارگرفتەاست.
یاد و خاطرەی مام جلال گرامی و پرچم آرمانهایش کە حق تعیین سرنوشت برای ملتش و تحقق صلح، آزادی، دمکراسی و عدالت اجتماعی برای کرد و دیگر ملتها برجستەترین آنها بود، هموارە در اهتزاز باد.
حزب دمکرات کردستان
دفتر سیاسی
١٣ مهر ماه ١٣٩٦
٥/١٠/٢٠١٧
