بیش از 500 اثر باستانی مربوط به دوران پارینه سنگی تا اواخر دوران اسلامی در منطقه تاریخی هورامان شناسایی شدەاند. در این رابطە “طالب نیا” مدیر پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی هورامان با اعلام این خبر تصریح کردە کە این منطقه تاریخی از جغرافیای فرهنگی و تاریخی وسیعی برخوردار بوده و به همین دلیل نیز پراکندگی آثار شناسایی شده آن در بیش از 80 روستای منطقه هورامان در شهرستان های سروآباد، کامیاران و سنندج است.
بە گفتەی نامبردە پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی هورامان درصدد است از خروجی این مطالعات که در راستای تدوین پرونده ثبت جهانی هورامان مورد استفاده قرار می گیرد، اطلس باستان شناسی منطقه هورامان را تهیه و تدوین کند. شایان ذکر است هورامان دارای تمدنی بە قدمت چند هزار سالە بودە و روستای “شمشیر” بعنوان کهن‌ترین روستا و کوە آتشگاە، روستای تاریخی”پالنگان کە دارای اسناد تاریخی مکتوب بە قدمت بیش از دو هزار سال است و منطقەی “دیوەزناو” کە محلی باستانی است، ازجملە مناطق باستانی هورامان می‌باشند.
