کارشناسان علوم سیاسی بر این باورند کە، هر جامعەی سیاسی‌ای از چندین گروه مختلف تشکیل می‌شود کە هر کدام از آن‌ها نقش بخصوصی در مشارکت سیاسی آن جامعە را بر عهدە دارند. حضور زنان در حوزەهای مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی؛ موضوع دارای اهمیتی برای هر کشور است.
زنان کورد بایستی از میزان اهمیت حضور سیاسی خود مطلع باشند و در این راستا و در جهت بە دست آوردن حقوق‌شان، با تمام توان خود تلاش کردە و ذهن خود را با اندیشەهای سیاسی و آگاهی جنسیتی مسلح کنند. زنان باید در جایی کە در مورد آیندە و سرنوشت آنان تصمیم‌گیری می‌شود، حضور فعال داشتە و در خلال تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داشتە باشند.
خوشبختانە امروزە می‌بینیم زنان کورد توانستە بە عنوان قشری از جامعە خود را معرفی کردە و با تشکیل جلسات و گردهمایی و همچنین تأسیس نهاد‌های مدنی، بە مثابەی جنبشی اجتماعی ظاهر شدە است؛ هر چند فرهنگ چند هزار سالەی مردسالار مانع بزرگی بر سر این راه محسوب می‌شود و در این میان عدم گذار از مرحلەی آزادی و استقلال ملی تا حدی زنان کوردستان را بە حاشیە راندە است.
جنبش زنان بە عنوان قشری فعال و پویا طی چند دهەی اخیر مراحل مختلفی را پشت‌سر گذاشتە است، آنچە مسلم است اینکە کار و فعالیت زنان چە در صفوف احزاب کورد و چە در قالب سازمانی مستقل در داخل جامعە تأثیرگذار است. برای مثال اگر بە جامعەی کوردستان ایران بنگریم، مشاهدە خواهیم کرد کە میزان زنان تحصیل کردە در یکی دو دهەی گذشتە بەطور چشمگیری افزایش یافتە، و سطح آگاهی جامعە بەطور کل در مورد مسائل و حقوق زنان گسترش پیدا کردە است.
با این هدف اگر نگاهی گذرا بە تاریخ حزب دمکرات کوردستان بیندازیم، پس از تأسیس جمهوری کوردستان از سوی پیشوا قاضی محمد نخستین رئیس جمهوری کوردستان، بە طور تدریجی جای خالی زنان در حوزەی سیاست احساس شد و بە همین دلیل بنا بر خواست و پیشنهاد شخص پیشوا، نخستین سازمان رسمی زنان در این بخش از کوردستان تحت نام “اتحادیەی زنان دمکرات کوردستان” با هدف مشارکت هر چە بیشتر زنان و بە میدان آمدن‌شان و پرداختن بە مسائل سیاسی و اجتماعی جامعەی کوردستان، هر چند بە شکلی محدود؛ تأسیس گشت. این نخستین اقدام جدی جهت ورود زنان بە حوزەی سیاست در کوردستان ایران بە شمار می‌رود.
در اینجا درصدد آن نیستیم کە در مورد موفقیت‌آمیز بودن یا نبودن این اقدام سخن بگوییم، اما آنچە برای ما آشکار می‌باشد این است کە بە عنوان میراثی بزرگ و ارزشمند در حزب دمکرات کوردستان بر جای ماندە و کلیەی افراد در دورەهای مختلف بە نحوی از انحا و با توجە بە توانایی‌هایشان و همچنین شرایط و امکانات موجود در جهت حفظ آن کوشیدەاند، و این یادگار شیرین و مقدس را از زمان جمهوری کوردستان تا بە امروز زندە نگە داشتەاند.
اینجا می‌توان بە عنوان برجستەترین ثمرات این جنبش بە دو تن از زنان موفق و الهام‌بخش اشارە کرد، کە در سخت‌ترین مراحل مبارزە و زیر بارش توپ و خمپارە و در شرایط آوارگی توانستند با استفادە از فرصت‌هایی کە حزب دمکرات کوردستان در اختیار آنان نهادە بود، استعدادهای خود را شکوفا کنند و برای همیشە در ذهن و اندیشەی ما زندە بمانند. استادان شهید نسرین حداد و سهیلا قادری، از شخصیت‌های برجستە و موفق در بین زنان کورد بودند کە متأسفانە هم‌اکنون در میان ما نیستند اما یاد و نامشان هموارە زندە است. صرف‌نظر از اینکە این دو استاد محبوب و گرانقدر با مرگ ناگهانی‌شان ما را در غم از دست دادن خود فرو بردند، اما با تلاش و خستگی چندین سالەشان در صفوف مبارزاتی؛ افراد توانا و بااستعدادی را تعلیم دادەاند.
اکنون و پس از کنگرەی هفدهم حزب دمکرات کوردستان، می‌بینیم کە یک نیروی با روحیە و چهرەهای تازەتری کە در سال‌های گذشتە شاگرد این استادان شهید بودند؛ صفوف مبارزەی یکسانی زن و مرد در کنار مبارزەی ملی حزب دمکرات را پر کردەاند.
علیرغم اینکە ملت کورد با مسائل و مشکلاتی چون عدم اتحاد، فقدان هویتی مورد قبول از سوی حاکمیت، جغرافیایی تقسیم شدە میان چهار دولت استثمارگر و غاصب با چندین رسم و رسوم و سیاست گوناگون، دست و پنجە نرم می‌کند؛ مجموعەی این مسائل تأثیرات مخربی بر جامعەی کوردستان گذاشتە است کە در این بین زنان بیش از مردان قربانی این مشکلات و تأثیرات منفی هستند. اما حزب دمکرات کوردستان با توجە بە اصول همیشگی حزب و اهتمام ورزیدن بە نقش و جایگاه زنان در قدرت و مراکز تصمیم‌گیری، کوشیدە با بە تصویب رساندن چندین طرح و قطع‌نامە بیش از پیش زنان را وارد امورات سیاسی کند. در این ارتباط نیز زنان تا حدی توانستەاند بر مشکلات فائق آمدە و بە مانند سایر افراد جامعە بکوشند در راستای اصلاح و رفرم جامعە نقش داشتە باشند. برای نیل بە این هدف، زنان توانستەاند همچنانکە در برنامەی حزب دمکرات از دوران جمهوری کوردستان تاکنون آمدە، مبارزەی خود را در دو سنگر ناسیونالیستی و جنسیتی ادامە دهند.
کنگرەی هفدهم حزب دمکرات کوردستان نیز کە با شعار (اتحاد و مبارزە و امید بەآیندە، ضامن پیروزی ماست) برگزار شد، در آن زنان با مشارکت‌شان توانستند نقش و تأثیر خود را در رابطە با حضور زنان در کنگرە بە میان آورند.
زنان بە طور چشمگیری در این کنگرە مشارکت بە عمل آوردند، توانستند نظرات خود را اعلام دارند، در بسیاری از برنامەها و امورات کنگرە در شیوەی برگزاری آن، بحث پیرامون مشکلات و مسائل زنان در داخل کردستان و همچنین مشارکت‌شان در هیئت برگزاری و سایر کارهای کنگرە؛ حضور پر رنگی داشتە باشند.
پس از کنگرەی چهاردهم، در اسناد و مصوبات حزب دمکرات کوردستان بە مشارکت زنان در رهبری حزب اهمیت ویژەای دادە شدە است. در عمل نیز تمهیدات و تسهیلات ویژەای پیرامون حضور و مشارکت زنان و جوانان در بالاترین پست‌های اجرایی و رهبری حزب صورت گرفتە است. اما با در نظر گرفتن شرایط مبارزە و پایگاه مستحکم زنان در جنبش حق‌خواهانە، بدون شک این حجم از حضور زنان در رهبری و پست‌های اجرایی حزب کافی نیست و حزب ما در این بارە متوجە وظایف و تکالیف بیشتری شدە است. ما نباید این کمبود را با این استدلال کە شمار زنان در صفوف پیشمرگ، کادر و اعضای این حزب کمتر است -پس بە طور طبیعی بایستی در رهبری حزب نیز تعدادشان کم باشد- توجیە کرد؛ بلکە ما باید بە دنبال پاسخی برای این سئوال باشیم کە چرا زنان کمتر از مردان بە صفوف حزب می‌پیوندند؟ و چە باید کرد تا زنان در حزب دمکرات کوردستان و سطوح مختلف آن بیش از پیش حضور داشتە باشند؟
