یک اسکلت جدید هفتاد هزار سالە در غار «شانەدر»، اقلیم کردستان کشف شد. این اسکلت کە متعلق بە انسان موسوم بە نیاندرتال است هفتاد هزار سال قدمت دارد و در میانە حفاری دانشگاه کمبریج در غار “شانەدر” اقلیم کردستان کشف شدە است. شیوە دفن و بذر گلهای یافت شدە در این تحقیقات نشان از وجود مراسم تدفین در این دوران از تاریخ پارینە سنگی دارد.
دانشمندان بخش باستانشناسی دانشگاه کمبریج میگویند قسمت بالاتنە این جسد بە نحو شگفت انگیزی سالم ماندە کە هفتاد هزار سال پیش در این منطقە زیستە است. این جسد کە انسان “شانەدر z ” نامگذاری شدە ، یازدهمین جسد یافت شدە در غار شانەدر در کوههای «برادوست» در شمال اقلیم کردستان است. اولین بار هفتاد سال قبل ، دە جسد با قدمت کمتر در این غار کشف شدە کە متعلق بە چند زن و مرد و کودک بود. تاکنون جنسیت این جسد جدید شناسایی نشدە اما سن او میانسال تشخیص دادە شدە.
بذرهای یافت شدە در کنار این جسد میتواند نظریە وجود مراسم مذهبی و سمبلیک در این دوران از تاریخ را ثابت کند. اما تعدادی از منتقدان این نظریە میگویند یافتن این بذرها الزاما متعلق بە هفتاد هزار سال پیش نیست و شاید در دوران جدید از سوی انسانهای دیگر یا حشرات بە غار «شانهدر» راه یافتە باشند. اما پومروی، استخوانشناس در دانشگاه کمبریج میگوید علیرغم شک و گمانهای موجود، یافتن این بذرها در عمق همتراز با جسد جدید میتواند نظریە وجود مراسم تدفین در هفت هزار سال قبل را ثابت کند.
اولین بار رالف سولیکی آمریکایی، در میانە سالهای ١٩٥١ تا ١٩٦١ میلادی حفاریهایی را در غار شانە در انجام داد کە چهار لایە از دفن اجساد را در آن کشف کرد.