در ایران تحت سلطە جمهوری اسلامی، تحصیل از ابتدا تا انتها بە زبان فارسی است و فرزندان دیگر خلقهای ایران امکان آموزش بە زبان مادری را ندارند. این ستم ملی، موجب شدە است دانشآموزان غیر فارس در دوران ابتدایی با مشکل فراگیری دروس مواجە شدە و آمار مردودین در میان آنان افزایش یابد.
۶٧ درصد از مردودیهای دو سال اول دبستان در ۹ استان دوزبانه کشور واقع شدەاند. در این رابطە مدیر موسسه مطالعاتی حامیان فردا گفت که از این میزان ۲۲ درصد در استان سیستان و بلوچستان متمرکز هستند.
به گزارش خبرگزاری هرانا به نقل از ایسنا، میثم هاشم خانی گفت جایگاه آموزش و پرورش درفقرزدایی، کلیدی است. بر اساس شاخص توزیع سواد سرپرستان خانوار در فقیرترین دهکهای درآمدی، ۴۴ درصد سرپرستان خانوار در فقیرترین دهک های درآمدی، بیسواد هستند؛ ۲۵ درصد دارای تحصیلات ابتدایی اند و حدود یک ششم آنها به دانشگاه رفتهاند.
این اقتصاددان با بیان اینکه باید علت ترک تحصیل افراد در دهکهای فقیر بررسی شود گفت: بر اساس شاخص هزینه کرد ماهانه زیر ۱۰۰۰ تومان برای آموزش فرزندان در خانوادههای فقیر باید گفت که ۷۰ درصد خانوادهها در دهک های فقیر در سیستان و بلوچستان زیر ۱۰۰۰ تومان برای آموزش در هر ماه هزینه می کنند و پس از آن خانوارها در کردستان و بوشهر قرار دارند.
هاشم خانی افزود: “در فقیرترین دهک درآمدی، هزینه سالانه آموزش کودکان در سال ۹۳، ۴۰ هزار تومان و در سال ۹۴، ۳۹ هزار تومان بوده است و نشان می دهد معمولا خانواده ها در فقر، اول هزینه آموزش را حذف می کنند”.
نامبردە بدون اشارە بە علل اصلی بالا رفتن آمار مردودیها در استانهای دو یا چند زبانە و اینکە یکی از علل اصلی این معضل، عدم امکان تحصیل بە زبان مادری است تنها بە این نکتە بسندە کرد کە اگر یک درصد پوشش پیش دبستانی در این ۹ استان افزایش یابد، ۰.۳ درصد از آمار مردودی های اول دبستان کاسته می شود.