ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی از جملە کشورهایی است کە شمار زندانیان در آن در مقایسە با جمعیت آن بسیار زیاد است. بر اساس آمارهای ارائە شدە از سوی نهادهای مستقل مدافع حقوق بشر جمهوری اسلامی در میان کشورهای جهان ردەی ششم را در داشتن جمعیت زندانی بە خود اختصاص دادە است.
بە گزارش ارگان خبری مجموعەی فعالان حقوق بشر در ایران در حالی که ۸۵ هزار نفر ظرفیت کل زندانهای کشور است آمار سازمان زندانها نشان می دهد جمعیتی بالغ بر ۲۱۷ هزار و ۴۳ نفر سال گذشته در زندانهای جمهوری اسلامی بسر می‌بردند که علیرغم کاهش جزیی نسبت به سالهای قبل همچنان نشان می‌دهد در کشور چند برابر ظرفیت کل زندانها زندانیان در این اماکن حضور دارند.
به گزارش این خبرگزاری و به نقل از روابط عمومی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و امنیتی رژیم ، با اصلاح دستورالعمل ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان و ابلاغ آن در سال ۹۵، گفتەشدە است کە اقدامات موثری برای کاهش جمعیت کیفری زندان انجام گرفتەاست.
سال گذشتە خورشیدی ۲۱۷ هزار و ۴۳ نفر در زندانها بسر می‌بردند که این تعداد در ۲۶۵ مرکز شامل ۱۷۳ زندان بسته، شش زندان باز، ۳۲ بازداشتگاه، ۲۵ اردوگاه و ۲۹ کانون اصلاح و تربیت بودند.
بر پایەی این گزارش آمار زندانیان پارسال نشان می‌دهد که جرایم مواد مخدر ۴۴ درصد، سرقت و ربودن مال غیر ۲۶ درصد و جرایم علیه اشخاص ۱۰ درصد زندانیان را تشکیل می‌دهد. در این آمار کە از سوی سازمان زندانهای رژیم منتشر گشتە هیچ اشارەای بە شمار زندانیان سیاسی و عقیدتی نشدە است. این در حالی است کە بنابە گزارش منابع مستقل و مدافع حقوق بشر صدهاتن از زندانیان سیاسی، امنینی و عقیدتی در زندانهای جمهوری اسلامی در بند هستند بر پایەی این گزارش سال گذشته نیز حدود ۱۵ هزار و ۷۵۷ زندانی با استفاده از آزادی مشروط از زندان آزاد شده‌اند.
شایان ذکر است طی چند سال اخیر بسیاری از زندانیان سیاسی و عقیدتی بە دلایل مختلف ازجملە، احکام صادرە، روند غیرعادلانەی دادرسی و شرایط وخیم زندانها و برخوردهای خشن و بدور از عرف زندانبابان، دست بە اعتصاب غذا زدەاند.
