ایران تحت سلطەی جمهوری اسلامی ازجملە معدود کشورهایی است کە همچنان مجازات شلاق و قطع اعضای بدن در آن رایج است و در قانون مجازات اسلامی گنجانیدەشدەاست. این در حالی است کە تا چند سال پیش نیز مجازات سنگسار مجرمان اعمال می‌شد، اما این مجازات مخوف با برپایی کمپین‌های اعتراضی مردمی و محکومیت نهادهای بین‌المللی مدافع حقوق بشر، بصورت آشکار بە اجرا درنمی‌آید.
قریب بە چهل سال پس از برروی کار آمدن این رژیم در میان محافل حکومتی سخن از مجازات‌های جایگزین بە جای شلاق و زندان بەمیان آمدەاست. در این رابطە خبرگزاری تسنیم، وابستە بە سپاە پاسداران بە نقل از الله‌یار ملکشاهی رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس در مورد لایحەی مجازات جایگزین نوشتەاست براساس این لایحه برای همه مجازات‌ها به‌جز حدود، قصاص و آنهایی که در شرع به‌صورت خاص نوشته شده، می‌توان مجازات‌های اجتماعی جایگزین تعیین کرد. این نمایندە مجلس گفتەاست براساس این لایحه حتی می‌توان به‌جای مجازات‌هایی مانند جریمه و شلاق یک سری مجازات‌های اجتماعی در نظر گرفت.
الله‌یار ملکشاهی با اشاره به لایحه جایگزینی مجازات‌های اجتماعی به‌جای زندان بە تسنیم گفتەاست با توجه به حجم طرح‌ها و لوایح در کمیسیون قضایی مجلس، مقرر شده تا کار‌گروهی لایحه مذکور را بررسی کرده و گزارشی را به اعضای کمیسیون ارائه دهد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا این لایحه شامل مجرمانی که مرتکب جرائم سنگین شده‌اند می‌شود، تصریح کرد: “این لایحه شامل مرتکبین جرائم سبک، افراد فاقد سابقه و یا اشخاصی که در شرایط خاصی مرتکب جرم شده‌اند می‌شود، البته در حال حاضر نیز دست قاضی را برای تعیین مجازات‌های اجتماعی باز گذاشته‌ایم، اما براساس لایحه مذکور می‌خواهیم مثلاً برای جرایم سبک مجازات‌های اجتماعی خاصی را تعیین کنیم”.
شایان ذکراست بە گفتەی مقامات سازمان زندان‌های کشور بیش از ٢٠٠ هزار تن در زندان‌های جمهوری اسلامی در حال گذراندن دوران حبس خود هستند. با این وصف منابع مستقل اعلام کردەاند این رقم بسیار کمتر از شمار افراد زندانی در زندان‌های پیدا و ناپیدای جمهوری اسلامی است.
