مهندس حشمت طبرزدی متولد ١٣٣٨ (١٩٥٩) گلپایگان اصفهان کە دانش آموختە مهندسی عمران دانشگاه امیرکبیر تهران است و فعالیتهای سیاسی اش را با نهادهای دانشجوئی شروع کرد و هم اکنون دبیر کل جبهە دمکراتیک ایران در تهران است؛ در گفتگویی با روزنامە کوردستان بە بیان دیدگاههایش میپردازد.
وی در مورد موج نارضایتیهای داخلی و وضعیت اقتصادی ایران، و اینکە آیا حاکمیت توان مقابلە و سرکوب نارضایتیهای مردم را دارد؟ میگوید: “در کوتاه مدت این توان را دارد. برای این که، مردم و مخالفین فاقد سازماندهی هستند و حکومت از توان سرکوب بسیار بالایی برخوردار است اما از آنجا که حکومت، توان تامین خواسته های بنیادین مردم را ندارد؛ در نهایت و به مرور، توان سرکوبش تحلیل خواهد رفت” مهندس طبرزدی با توجە بە این مسالە کە آیا حاکمیت میتواند وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم را بهبود بخشد؟ در ادامە می افزاید کە “حکومت ورشکسته است. تداخل وظایف زیاد است و دولت سایه یا قدرت مطلقه و نهاد های تحت امر، مثل سپاه پاسداران نیز بر اغتشاش در تصمیم گیری و اجرا می افزایند. نتیجه ساختار غیر دموکراتیک و ضد انسانی به همراه فساد و دزدی گسترده و دخالت در منطقه و ناسازگاری ایدئولوژیک با دنیا، همین ناتوانی تاریخی در تامین خواسته های مردم است. مغز متفکر رژیم یا توان تصمیم سازی اش دچار فساد حاد و غیر قابل اصلاحی شده است”.
در جواب سوال بنظر شما کلیە این استیضاحها و جنگ قدرت جناحهای رژیم بە این دلیل نیست چون خامنەای میخواهد همە را آلودە بە فسادهای اقتصادی نشان دهد و بە این وسیلە راه را برای کسی باز کند کە کمتر مورد توجە بودە است تا اینکە آن شخص را بعنوان جانشین خودش تعیین کند؟ دبیرکل جبهە دمکراتیک ایران صراحتا میگوید: “من اینگونه فکر نمی کنم. من وضعیت فعلی را نتیجه ی منطقی و تاریخی ساختار ولایت فقیە و حکومت ایدیولوژیک و غیر پاسخگوی فقیهان حاکم می دانم”.
آقای طبرزدی کە در صحنە سیاسی و رسانەای ایران با روزنامە “پیام دانشجو” ابراز وجود کرد و بخاطر افشاگریهایش همیشە مورد توجە بود در مورد تظاهرات اخیر و بویژە دیماه علت عدم اتحاد معترضین در تهران و میان ملیتهای را چنین بیان میکند “فکر می کنم در درجه ی اول ناشی از سرکوب بسیار وحشیانه است. از همین رو هر گاه یک اعتراض بخشی یا صنفی و طبقاتی به وجود می آید، سایر بخش ها، به نحوی و برای پرهیز از هزینه، خود را اینگونه قانع می کنند که مسئله ی ما نیست. درجه دوم این است که الترناتیو جامع، متشکل از همه ی گرایش ها، طبقات، اقوام یا ملل ایرانی وجود ندارد تا قدرت بسیجی ملی داشته باشد. در درجه ی بعد، این بی اعتمادی حاصل از ۴۰ سال، فساد رژیم است که مردم را تکه تکه کرده است. می بینیم که مثلا در زلزله کرمانشاه، نوعی اتحاد ملی و انسانی به وجود می آید اما پایدار نیست”.
مهندس طبرزدی کە از افراد تاثیرگذار در شکل گیری ائتلافهای مستقل بر علیە رژیم ایران است در مورد نقش اپوزسیون سراسری ایرانی را در این روزها، چنین ارزیابی میکند “من هنوز اپوزسیون را سراسری نمی بینم. اپوزسیون چند تیکه و بلکه چهل تیکه است. البته عواملی در تفرقه موثر هستند. اول بی اعتمادی عمومی نسبت به همدیگر. چون طی چهل سال گذشته، به نام انقلاب، مذهب و روحانیت، همه را در برابر هم قرار دادند. دوم شیطنت های وسیع رژیم برای اختلاف افکنی است. سوم نقش مخرب سلطنت طلب هاست. آنها به دنبال انتقام گیری از احزاب و انقلابیون سال ۵۷ هستند. از این رو، به دنبال استفاده از شرایط به وجود آمده هستند. یک نفر مثل رضا پهلوی را علم کرده اند و زیر نام او، همه کار می کنند.او نیز نه اراده و نه حتی توان فایق آمدن بر این تفرقه افکنی ها که به نام خودش و خاندان پهلوی رخ میدهد، را دارد. فقط عامل مناسبی برای تفرقه است و رژیم نیز به خوبی از این وضعیت سود میبرد. او نه حاضر میشود اعلام کند که حاضر است در شورایی با سایر اپوزسیون ها بنشیند و نه توان این را دارد که خود رهبری کاریزماتیک اعمال کند و با جامعه تعیین تکلیف کند. به حالت استخوان لای زخم، باقی مانده است”.
در مورد اینکە هر وقت بە کوردها احتیاج دارد، مرزداران غیوراند ولی کە خواهان حقوق خودشان باشند تجزیە طلب اند البتە این فقط گفتە حاکمیت نیست بلکە در میان برخی از اپوزسیون هم دیدە میشود. چرا هنوز مرکزگرایان باید چنین دیدی بە حقوق کوردها داشتە باشند؟ ترسی کە از آیندە ایران است، نکند دوبارە بعد از شاه و شیخ، کوردها را دوبارە بە نوع دیگری سرکوب کنند. چە ضمانتی هست کە در آیندە ایران دوبارە قتل و عامها و ویرانیها بر علیە ملت کورد اعمال نشود؟ وی میگوید “حق با شماست. تجربەهای تاریخی نیز این حرف شما را تایید می کند. من فکر می کنم فقط یک جمهوری سکولار،غیر مرکزگرا و دموکراتیک، تامین کننده ی دموکراسی پایدار برای تامین حقوق کوردها است. من البته با فدرالیزم قومی یا زبانی موافق نیستم. برای این که ممکن است برای بخش هایی مثل کوردستان مناسب باشد اما در خوزستان، آذربایجان غربی، بخش هایی از لرستان و حتی سیستان و بلوچستان مناسب نیست و موجب جنگهای قومی میشود. اما به فدرالیزم جغرافیایی و تشکیل دولت ها و مجلس های محلی باور دارم و نیز آموزش به زبان مادری را حق مسلم اقوام یا ملل ایرانی میدانم. این نوع از تقسیم قدرت و دادن استقلال نسبی به دول و مجالس محلی، برای تصمیم گیری برای استان یا ایالت تحت نفوذ خود، می تواند تضمین کننده رفاه بیشتر، ترقی بیشتر و دموکراسی پایدار تر باشد تا مرکز گرایی به شیوەای که از دوران رضا شاه تا کنون اعمال شده است”.
بحث را با آقای طبرزدی کە با مسالە کورد در ایران آشنایی دارد ادامە میدهم و میگویم در حالیکە کوردها در ایران ثابت کردەاند کە خواهان دمکراسی اند و منتهای این خواستە را در جمهوری کوردستان میبینید کە چطور کوردها پیشرو دمکراسی در منطقە بودەاند و حتی زمانیکە بە هوشیاری ملی کوردها بنگریم میبینیم در اول انقلاب تنها ملتی بودند کە بە رفراندوم جمهوری اسلامی ایران نە گفتند. اما هر زمان کە حاکمیت در تهران احساس قدرتمندی کردە با تنگتر کردن حقوق ملت کورد بە کوردستان حملە کردە است و قتل و عام را بوجود آوردە است. آیا رشد فکری و فرهنگی مردم ایران بە حدی رسیدە است کە این وقایع دوبارە تکرار نشود؟ وی میگوید: “باید ببینیم تا چه اندازه توسعه ی سیاسی بین خودمان، احزاب و فعالین سیاسی اتفاق افتاده است. این توسعه را باید در مکانیزم های تشکیلاتی و ساختاری که برای حکومت آینده پیشنهاد میدهیم، ببینیم. یعنی ساختار سیاسی آینده تضمین کننده خواستەهای دمکراتیک آحاد شهروندان ایرانی است. ساختار غیر مرکزگرا، سکولار و کاملا دموکراتیک، تضمین می کند که برای حل مناقشات قومی یا منطقەای و حتی ملی و سراسری، با تفنگ با همدیگر سخن نگوییم. گفتگو کنیم و از این طریق رفاه، امنیت و دموکراسی را برای مردم کشورمان، قطع نظر از هر قوم، زبان، جنسیت و مذهب فراهم بیاوریم. مردم از احزاب و رهبران سیاسی در سطح منطقه ای یا ملی، انتظار دارند که با هم رفتاری متمدنانه داشته باشند. من امیدوارم که شخصا لایق چنین امری باشم و در این مسیر تلاش کنم. احزاب کورد نیز طی چند سال اخیر، نشان داده اند، اگر چه بخش زیادی از خواسته های آنها منطقه ای یا قومی است اما رفتارشان ملی و مسولانه است”.
در پایان این مصاحبە از مهندس طبرزدی دبیرکل جبهە دمکراتیک ایران در تهران میپرسم کە آیا این امکان وجود دارد کە در داخل ایران ائتلافی از احزاب و سازمانهایی برای دوران گذار از جمهوری اسلامی شکل گیرد؟ وی این احتمال را “ضعیف” میداند چون “سرکوب شدید است” و در ادامە می افزاید کە “ضرورتی نیز ندارد. برای این که در بیرون مرز، این ائتلاف تا حدودی صورت گرفته است. اگر جدی گرفته شود، این امکان وجود دارد که خلا، پر شود. یعنی شورای دموکراسی خواهان بتواند موجد جنبش اجتماعی قدرتمندی در درون باشد. اگر چه هنوز این امر دیده نشده که باید، علت آن، مورد نقد و بررسی جدی قرار بگیرد. البته هماهنگی عملی جنبش های اجتماعی فعال در درون مرز، امری شدنی و الزامی است”.
شایان ذکر است کە این مصاحبە قبل از حملە موشکی سپاه تروریست جمهوری اسلامی ایران بە قلعە دمکرات صورت گرفت و بعد از این واقعە تروریستی آقای طبرزدی و حزب متبوعشان، اولین حزبی بودند کە این حملە را در حالیکە در داخل ایران هم هستند؛ محکوم کردند.
