پس از چهل سال مبارزەی مستدام و مقاومت در برابر حملات و دسیسەهای جمهوری اسلامی، ملیت‌های داخل جغرافیای ایران بەویژە مبارزان مصمم راه آزادی و گسترش مبارزە، از تلاش و خستگی‌شان از حرکت باز نایستادەاند و رژیم نیز بەدلیل سیاست‌هایش روز بە روز بەسوی ضعف بیشتر گام می‌نهد. چهار دهەی گذشتە برای جمهوری اسلامی در طرح‌ریزی و اجرای سیاست‌های خود امتحانی توأم با شکست را تجربە کردە است؛ طی این سال‌ها هیچ‌گونە ارزش انسانی را در نظر نگرفتە و بجز راه سرکوب و قلع و قمع راه دیگری را نپیمودە است.
رژیمی کە با هدف هم‌رنگ سازی جامعە و افکار مردم، بە انواع و اقسام شیوەهای مردم‌فریب متوسل شد، اکنون بیش از هر زمان دیگری با عدم رضایت مردم از حاکمیت و حاکمان این رژیم، مواجە گشتەاند؛ و راه‌حلی از سوی حکومت جهت فروکش کردن این نارضایتی و بیزاری‌های مردمی دیدە نمی‌شود.
بحران‌های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی بە منشأ مشکلات بزرگی در میان مردم و حاکمیت در داخل کشور تبدیل شدە است، و همچنین بحران دیپلوماسی و فشارهای سیاسی خارجی از سوی جامعەی بین‌المللی و بەویژە از جانب آمریکا، جمهوری اسلامی را بە سوی پرتگاه نابودی و یا تسلیم محض می‌کشاند. بدین ترتیب ایران بە سوی تغییرات بی‌چون و چرا گام بر می‌دارد و مردم نیز در این میان در اندیشەی آیندەی خود هستند.
در این بین مردم کردستان همچون یکی از محروم‌ترین مناطق تحت سلطەی جمهوری اسلامی، کە طی این چهل سال متحمل بیشترین فشار سیاسی و اقتصادی از سوی رژیم بودە است، از بیشترین میزان آمادگی جهت ایفای نقش در رسیدن بە آزادی و بازستاندن حقوق مسلم خود در صورت هرگونە تغییری، برخوردار است؛ تا در میدان مبارزە و ضرورت‌های پیش‌روی اپوزیسیون کرد در کردستان ایران یکەتاز باشد. مبارزەی طولانی مدت ملت کرد در تمامی زمینەها، چە مبارزەی مسلحانە و چە در داخل کشور و با مبارزەی سیاسی و مدنی نشانگر این واقعیت است کە این ملت ستم‌دیدە هیچگاه از مبارزە در راه رسیدن بە حقوق خود دست بر نداشتە است. یکی از تفاوت‌های مبارزە در کردستان و مقابلە با رژیم، حضور و تداوم احزاب و تشکلات در این مسیر بودە است، کە در جهت تهییج مردم و سازمان‌دهی آنان در زمینەهای مختلف مبارزاتی نقش بسزایی داشتەاند؛ در این میان حزب دمکرات کردستان کە حزبی ملی محسوب می‌شود، و از جایگاه والایی نزد مردم کردستان برخوردار است بیشترین تأثیر را در پیشبرد این مبارزە داشتە است. این نیز دلیلی است بر این واقعیت کە مردم کردستان تاکنون نیز از احزاب کردستان انتظار همکاری و همفکری بیشتری دارند تا رسیدن بە اهداف خود در آیندە.
اکنون تمامی تحلیل‌های سیاسی نشان می‌دهد کە جمهوری اسلامی توان حل مشکلات مردم ایران را ندارد و زیر سنگین‌ترین فشارهای سیاسی و اقتصادی روز بە روز تضعیف می‌گردد و در عین حال نارضایتی‌های مردم نیز با سرعت رو بە افزایش است. در این هنگامەی مهم احزاب کردستانی همچون یک وظیفە و همچنین برآوردە کردن انتظارات مردم کردستان بایستی بەطور جدی در مورد خود، روابطشان، حال و آیندەی کردستان تأمل کنند. مبارزەی کردستان از مراحل گوناگونی گذر کردە است و تجربەی این سال‌ها نشانگر این واقعیت است کە ازهم‌گسیختگی و رقابت حزبی در میدان مبارزات ملی نەتنها سودی در بر ندارد بلکە در بعضی از مواقع نیز بە ضرر مبارزەی انقلابی ما تمام شدە است. تمامی این احزاب بەدور از خودبرتر بینی و با درک درست از واقعیات جامعەی ما، همچون یک ضرورت باید گذشتە را مورد ارزیابی قرار دهند و آنچە باعث این ازهم گسیختگی و چند دستگی شدە است را از سر راه بردارند. راه حل آن، این است کە با طرح یک پلان مشترک کە در آن منافع عمومی مردم کردستان در نظر گرفتە شدە باشد، با تأمل درمورد ایجاد یک هم‌صدایی در میان مردم کردستان کە بتوانند با اتحاد حامی و پشتیبان هرگونە پروژەی سیاسی‌ای باشند کە در راستای حل مشکلات و تأمین حقوق ملت کرد باشد. دیگر تفاوتی ندارد این پلان چە در صورت عقب‌نشینی رژیم در مقابل مطالبات ملت کرد باشد یا هرگونە برخورد و رویارویی خارجی و داخلی با جمهوری اسلامی، باید طرح آن ریختە و دنبال شود.
توافق احزاب کردستانی و طرح‌ریزی و اعلام هرگونە پلان و برنامەی مشترک بەغیر از آنکە بە اتحاد مردم کردستان کمک می‌کند، نقش کرد در معادلات سیاسی منطقە همچون بخش مهمی از فاکتور تغییر، برای سایر گروههای سیاسی بیش از پیش نمایان می‌شود. این مهم چە از سوی رژیم، اپوزیسیون و یا گروههای تأثیرگذار بر تغییرات در داخل کشور باشد، و یا چە از سوی گروههای خارج از کشور کە در نتیجەی بی‌توجهی رژیم بە مطالبات ملت کرد، بخواهند کردها را در معادلات و تغییرات آتی سهیم سازند. بدون شک این یک فرصت بسیار خوب ایجاد می‌کند تا نمایندگی احزاب کرد راه نفوذ بە حلقەی بازی‌های دیپلوماتیک را بیابند، و بە بخشی از پروژەهایی تبدیل شوند کە در آیندەی سیاسی ایران در صورت هرگونە تغییر در این بازی سیاسی مشارکت کنند. عملی کە تاکنون بە انجام رساندن آن از سوی هیچ حزبی بە تنهایی ممکن نبودە است.
هر طور کە باشد در ایران بحرانی امروز و آن هم در شرایطی کە حاکمان رژیم در موضع ضعف قرار دارند، انتظار پیش‌آمد هر رخدادی باید در نظر گرفتە شود. و این باعث می‌شود درحال حاضر بیش از هر زمان دیگری احزاب کردستان ایران دربارەی چگونگی استفادە از این فرصت‌ها بە فکر بیفتند؛ کە مطمئنأ احتمال پیش‌آمد آن بسیار زیاد است. از دست دادن هرگونە فرصتی جنبش ملت کرد را با زیانی روبەرو می‌کند کە جبران آن در این موقعیت حساس آسان بەنظر نمی‌رسد. بەهمین دلیل باید بیش از هر زمانی بە مقولەی اتحاد و هم‌رزمی احزاب مبارز و متعهد کردستان در راستای استفادەی بهینە از موقعیت فعلی و آیندە در جهت گسترش مبارزەی مردم کردستان و رسیدن بە اهدافشان؛ اهمیت دادە شود.
