سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی روز شنبه اعلام کرد که در قالب اجرای “گام سوم کاهش تعهدات” خود در چارچوب برجام، گازدهی به سانتریفیوژهای نسل جدید را آغاز کرده است. بهروز کمالوندی روز شنبه، ۱۶ شهریور، در نشست خبری خود گفت که رژیم فعلا قصد ندارد در وضعیت سایت فردو و نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تغییری ایجاد کند.
طبق گزارش‌های منتشر شدە از سوی رسانەهای داخلی، بهروز کمالوندی اعلام داشتە کە سانتریفیوژهای جدید چند برابر سانتریفیوژهای فعلی ظرفیت دارند که سانتریفیوژ آی. آر. ۶. اس یکی از آنها است.
وی گفت که راه‌اندازی زنجیره ۲۰ تایی آی. آر. ۴ و آی. آر. ۶ نیز انجام شده است.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی رژیم اعلام کرد که گازدهی زنجیره ۱۰ تایی سانتریفیوژهای آی. آر. ۵. اس حدود دو ماه دیگر انجام می‌شود.
به گفته این مقام حکومتی این اقدامات در جهت “تحقیق و توسعه” انجام شده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دهم خرداد در گزارش فصلی خود از نصب تا ۳۳ سانتریفیوژ آی‌آر ۶ خبر داده و اعلام کرده بود جمهوری اسلامی تنها ده دستگاه از این ماشین‌ها را با هگزافلوراید اورانیوم خوراک‌دهی کرده است.
بنابر مفاد برجام، آزمایش بیش از ۳۰ سانتریفوژ آی‌آر ۶ برای ایران ممنوع است.
بر اساس توافق اتمی وین، تهران پذیرفته است که ظرفیت غنی‌سازی‌اش در تأسیسات نطنز تا ۱۰ سال آینده حداکثر تا ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفیوژ باشد.
نوع سانتریفیوژهای فعال ایران نیز “آی آر ۱” خواهد بود که جزو قدیمی‌ترین سانتریفیوژهای ایران است.
طبق گزارش‌های منتشره شده، ایران پیش از آن حدود ۱۹ هزار دستگاه سانتریفوژ فعال داشت.
در عین حال در توافق اتمی وین تصریح شده که ایران مجاز است تا مدت ۱۰ سال با ماشین‌های “آی آر ۴”، “آی آر ۵”، “آی آر ۶” و “آی آر ۸” فعالیت “تحقيق و توسعه غنی‌سازی” انجام دهد و اما “در سایر فناوریهای جداسازی ایزوتوپ برای غنی‌سازی اورانیوم وارد نخواهد شد”.
تصمیم جدید جمهوری اسلامی با موجی از واکنش‌های مقام‌های اروپایی روبه‌رو شد. وزیر خارجه آمریکا نیز این اقدام را “غیرقابل قبول” خوانده است.
