جمهوری اسلامی نظامی منحصربەفرد در جهان است کە از سویی داعیەی جمهوریت دارد و از سوی دیگر “ولایت مطلقەی فقیە” جایگاهی است در این نظام کە تنها می‌توان با جایگاە سلاطین قرون وسطی مقایسە کرد، مقامی کە حدود و اختیاراتش بی‌انتهاست و بەگفتەی آخوندهای حکومتی ولی فقیە نمایندەی خدا بر روی زمین است.
در رابطە با جمهوریت نظام حسن روحانی رئیس جمهور رژیم در اظهاراتی عنوان کرد “نگران هستم که کلمه جمهوریت به جرم تبدیل شود”. روحانی، انتقاد تلویحی از روند برگزاری انتخابات مجلس گفته است: روز دوشنبه ۷ بهمن در جمع استانداران سخنرانی می‌کرد، از روند تایید صلاحیت‌ها انتقاد کرد و گفت: «یکی را فرستادند سرکوچه‌ای و معلوم نیست با چه کسی صحبت کرده و چه گفته، بعد گزارشی نوشته؛ مگر می‌شود با چنین روشی کشور را اداره کرد؟»
روحانی همچنین با اشاره مجدد به موضوع همه‌پرسی گفت: «بعضی‌ها از کلمه رفراندوم خوش‌شان نمی‌آید» ولی «نظام ما روی رفراندوم» است. این سخنان در حالی است کە طی چهار دهە اخیر تنها یک بار .آنهم سال ٥٨ بود کە رفراندم برگزار شد و جمهوری اسلامی در کوران احساسات مردم توانست بە قدرت برسد.
