مرکز پژوهش‌های مجلس رژیم طی گزارشی اعلام کرد که ایران “در حال حرکت به یک بحران زیست‌محیطی چندجانبه است”. این مرکز همچین درباره رخ دادن “تنش‌های اجتماعی” گسترده در صورت ادامه روند فعلی تخریب محیط زیست در ایران هشدار داده است.
بر اساس گزارش این مرکز و بەنقل از وبسیایت ایران اینترنشنال، بعضی کارشناسان تخمین زده‌اند که در صورت ادامه روندهای کنونی، در سه دهه دیگر در ایران “فاجعه زیست محیطی در سطح ملی” رخ خواهد داد.
بر اساس شاخص عملکرد محیط زیست که هر دو سال یک بار در اجلاس جهانی اقتصاد در داووس و از سوی دانشگاه بیل و کلمبیا منتشر می‌شود، وضعیت محیط زیست ایران بدتر شده است.
ایران در سال ۲۰۰۶ میلادی، رتبه ۵۳ شاخص عملکرد محیط زیست را داشت و در سال ۲۰۱۶ این جایگاه به رتبه ۱۰۵ از میان ۱۸۰ کشور نزول کرده است.
بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، اصرار بر “خودکفایی” در تولید گندم که باعث کاهش آب‌های زیرزمینی و نشست دشت‌ها شده و همچنین سدسازی یکی از دلایل افت این جایگاه بوده است.
طرح “خودکفایی گندم” در دولت محمد خاتمی و برای به صفر رساندن واردات گندم ایران اجرا شد. این طرح اما در سال‌های بعد شکست خورد و اعلام شد که ایران گندم وارد کرده است.
مرکز پژوهش‌های مجلس رژیم در گزارش خود همچنین اعلام کرد که آلودگی آب دریا و انقراض گونه‌های آبزی در شمال و جنوب ایران، “شگفت‌آور است”.
به گفته این مرکز، “علت اصلی این فاجعه در آب‌های خزر، خشکی یا گل آلود شدن رودخانه‌های شمال کشور عنوان شده است”.
یکی از دلایل این موضوع، آلوده بودن آب است. بر اساس گزارش این مرکز، ۶۰ درصد فاضلاب شمال کشور به دریای خزر وارد می‌شود.
دراین گزارش درباره تنش‌های ناشی از کمبود آب در ایران هم هشدار داده شده است. همچنین هشدار دادە شدە که روند تخریب محیط زیست و نابودی تنوع زیستی به بروز طیف گسترده‌ای از ناهنجاری‌ها و تنش‌های اجتماعی منتهی خواهد شد.
موضوع طرح‌های انتقال آب در استان‌های ایران در سال‌های اخیر اعتراض مردم استان‌های خوزستان و اصفهان و چهارمحال و بختیاری را به دنبال داشته است. در برخی از استان‌ها از جمله اصفهان چندین بار ماموران امنیتی به معترضان حمله کرده‌اند.
بر اساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۰۲ میلادی انجام شده، میزان خسارت اقتصادی تخریب محیط زیست در ایران ۸۴۳۰ میلیون دلار برآورد شده است.
همچنین مجموع خسارت محیط زیستی که ایران به جهان وارد می‌کند ۱۵۴۰ میلیون دلار برآورد شده است. پس از گذشت حدود ۱۹ سال مطالعه جدیدی در اینباره انجام نشده است.
