بیست و دوم مرداد 1399، سی و یکمین سالروز ترور رهبرمان د. قاسملو نزدیک می‌شود. در حالی سالگرد خسران بزرگ از دست دادن د. قاسملو را یاد می‌کنیم که در آستانەی هفتاد و پنجمین سال تأسیس حزب دموکرات هستیم.
هم‌زمانی این دو رخداد، ما را مجبور می‌کند که با گرامی داشتن یاد هرکدام از آنان، نیم نگاهی بر آن دیگری نیز داشته باشیم.
بعد از پیشوا قاضی محمد مؤسس حزب دموکرات کوردستان، هیچ نام دیگری به اندازەی نام د. قاسملو، بر فعالیت حزب دموکرات سایە نگسترانیدە و نفوذ نداشتە است. و نیز هیچ نام دیگری هم آن قدر آدرس و معرف حزب دموکرات نبوده است. هیچ شخصیت دیگری نیز بە این حد در بنیاد نهادن و احیای این حزب و هویت بخشی و تدوین سیاست‌های حزب دموکرات نقش و تأثیر نداشتە است. این حقایق ما را وا می‌دارد تا از خود بپرسیم: رهبر د. قاسلمو چه چیزی را همچون میراثی برای حزب و رهرو مبارزاتی و فعالیت آن برای نسل‌های آیندە برجای گذاشته است، و حزب دموکرات چقدر توانسته و چگونه می‌تواند مدافع میراث و ثروتی باشد که از چنین رهبری برجای مانده است؟
شکی نیست که در گرامیداشت ترور د. قاسلمو و رفیق عبدالله قادری آذر، نخستین موضوع بعد از گذشت 31 سال کە همچنان مایەی تأسف و نگرانی است، اینکە پروندەی بستە شدەی این جنایت است، سرپوش گذاشتن دولت اتریش بر واقعیت‌های این جنایت تروریستی، عدم صدور حکمی عادلانە در مورد عاملان این فاجعەی بزرگ می‌باشد. مطمئنأ تا چنین نقض آشکار حق و عدالت ادامە داشته باشد، حزب دموکرات، ملت کورد و تمامی عدالت‌خواهان نباید آرام بگیرند و به یاد داشتە باشند که لازم است بە دنبال راهکار مؤثری برای به جریان انداختن این پرونده باشند. این پرسشی بجاست کە شاکیان این پرونده، حزب دموکرات و جنبش ملی و آزادی‌خواه کوردستان ایران، آیا تمامی راەها و درهای بسته را امتحان کردەاند؟ پس از گذشت این همه سال و تغییراتی که در روابط بین‌الملل بە وجود آمدە است، آیا هنوز شرایطی به نفع این پرونده و قربانیان این ترور و حقیقت و عدالت بوجود نیامده است؟
دومین نکته در مورد ترور د. قاسملو، همیشه جای دقت است که رژیم جمهوری اسلامی با از میان برداشتن رهبری همچون وی چه ضربەی سنگینی به حزب دموکرات و جنبش مبارزاتی و آزادی‌خواهانەی کوردستان وارد آوردە و این حزب و این جنبش چقدر توانسته اثرات عمیق و بزرگ چنین ضربەای را تقلیل دهد؟
اینکه چندین سال بعد از ترور این رهبر، حزب دموکرات علیرغم بە وجود آمدن شرایطی در راستای منافع رژیم ایران در سطح منطقه و به زیان جنبش کورد در شرق کوردستان، توانست بە عنوان نیرویی اصلی در میدان فعالیت و مبارزه علیە جمهوری اسلامی ایران همچنان باقی بماند، کوردستان همچنان یکی از مراکز مهم مخالفت با حاکمیت جهنمی و ضدمردمی این رژیم باشد؛ می‌توان آن را یکی از دستاوردهای افتخارآمیز برای ادامه دهندگان اهداف این رهبر بدانیم. جدای از این قاسملو همچون رهبر و مأخذ و مبدع بسیاری از پرنسیب‌های سیاسی و اعتقادی بە جز اینکە در حزبش و ادامه دهندگان راهش کمرنگ نشده، بلکە در میان ملتش هم بیشتر از دوران حیاتش به سمبل مبارزه برای رهایی ملت کورد مبدل گشتە و همچون نماد عشق به مبارزه در سراسر کوردستان کە تمامی طبقات مختلف جامعه به اهداف و مشی مبارزاتی وی افتخار می‌کنند. اغراق نیست اگر بگوییم، این رهبر شهید همزمان هم بە عنوان نماد رهبر موفق فکری، سیاسی و دیپلماسی و میدانی مبارزه‌ی آزادی‌خواهی ملت کورد در دوران حیاتش دیده می شود، و هم نماد مظلومیت ملتی که حتی زمانی که می‌خواهد از طریق مذاکره و بە شیوەای صلح‌آمیز مسألەی ملی خود را حل کند، با ترور و از میان برداشتە شدن روبەرو می‌شود.
اما حزبی که د. قاسملو چندین سال با شایستگی در سطح کوردستان و ایران و در عرصەهای بین المللی آن را رهبری کرد، و جایگاه بی‌رقیبی بە آن بخشید، پس از 31 سال از شهادت چنین رهبری نتوانسته جای خالی وی را پر کند. بجز این در نتیجه‌ی کشمکش‌های درون حزبی اکنون قریب بە ١٥ از انشعاب این حزب می‌گذرد. رهروان آن رهبر شهید در حالی به استقبال هفتاد و پنجمین سالگرد تأسیس حزب دموکرات می‌روند که هنوز نتوانسته‌اند این چنین وضعیتی را حل و حزب دموکرات را به حالت اولیەی خود بازگردانند. نمی‌شود بدین اعتراف نکرد که انشقاق حزب دموکرات تأثیرات انکار ناپذیر منفی‌ای بر امید مردم کوردستان بە این حزب گذاشتە است. شکی نیست که بدون اتحاد احزاب دموکرات و در صورت بە طول انجامیدن چنین وضعیتی، میراث قاسملو و ثمرەی 75 سال مبارزه و قربانی شدن هزاران مبارز این مشی سرشار از افتخار، ضعیف تر و با خطرات و تهدیدهای گوناگونان بیشتری روبرو خواهد شد.
این حقایق ما را بدین نتیجه می‌رسانند که بهترین وفاداری به رهبر شهید د. قاسملو در سی و یکمین سالیاد شهادتش و همچنین شایستەترین میراث‌داری از نتیجەی فعالیت و مبارزات کلیەی شهدای این راه ٧٥ سالە، از پیشوا قاضی محمد مؤسس حزب دموکرات گرفتە تا به جدیدترین شهید این مکتب، عبارتست از چیره شدن بر این جدایی و مانع شدن از آشفتگی خانوادەی بزرگ حزب دموکرات. عبارت از آماده کردن حزب دموکراتی -که دارای تاریخی درخشان است- برای اجرای وظیفەی بزرگ و سنگین از این مرحله بە بعد مبارزە و همچنین بازگرداندن و احیای امید مردم کوردستان و شرمنده نشدن و سربلند بودن در برابر گذشته و آیندەی این حزب است.
