برگردان: ریبوار
شکست آتش‌بس سال 2013، حمله‌ی مجدد به مراکز حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک) و همزمان پیوستن به جبهه‌ی جنگ ضد داعش، حاکی از آغاز فصلی نو در سیاست داخلی و بین‌المللی دولت ترکیه است. این سیاست‌ورزی نو را می‌توان به چند عامل عمده ربط داد؟
نخست: تغییر نقشه‌ی سیاسی و مدیریتی ترکیه بر اساس نتایج آخرین انتخابات پارلمانی
در آخرین انتخابات پارلمانی، آراء حزب عدالت و توسعه‌ی اردوغان به دلایل مختلف و به طرزی چشمگیر در سطح ترکیه و بالاخص در سطح کرستان ترکیه کاهش پیداکرد و بیشتر آراء این مناطق به حزب جامعه‌ی دمکراتیک، ه.د.پ، تعلق گرفت. این شکست انتخاباتی نه تنها به سه دوره حکومت تک حزبی حزب عدالت و توسعه پایان داد، بلکه خیالهای اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، برای تبدیل دمکراسی پارلمانی به سیستم ریاستی را به آینده‌ای دور موکول کرد. از سوی دیگر برنده‌ی اصلی این انتخابات، حزب جامعه دمکراتیک (ه.د.پ) بود که توانست آراء جبهه‌ی ناسیونالیستی کرد و برخی از چپ‌های اصلاح طلب ترک را کسب کند. ه.د.پ با اتکا به آراء مردم به یک جریان مردمی عمده تبدیل شده‌است که می‌تواند از جنبه‌ی سیاسی، قانونی و حتی مدیریتی و اداری، حزب عدالت و توسعه را با چالش‌های جدی روبرو کند. از همین رو حزب عدالت و توسعه با ایجاد رعب و وحشت و با تحمیل یک فضای امنیتی و جنگی، می‌خواهد پایگاه اجتماعی و مردمی حزب جامعه دمکراتیک را مورد هدف قرار دادە و تضعیف کند. از سوی دیگر این حزب با ایجاد فضایی امنیتی و رعب‌آور سعی دارد آراء اقشار ناراضی ترک را بار دیگر متوجه و جذب خود کند.
دلیل دوم شکست روند صلح میان پ.ک.ک و دولت ترکیه است.
استارت شکست روند صلح زمانی زدەشد که دولت ترکیه با تصویب قانونی در خصوص خلع‌سلاح پ.ک.ک که از سوی حزب جامعه‌ی دمکراتیک تهیه شده بود و عبدالله اوجلان و رهبری پ.ک.ک نیز با ان موافقت نموده بودند، مخالفت کرد. زمانی که روند صلح از مرحله‌ی شعار به مرحله‌ی عمل رسید، حکومت ترکیه با مشکل روبرو گردید، زیرا مایل نبود روند صلح را از یک مسأله‌ی امنیتی به یک مسأله‌ی سیاسی ــ حقوقی تغییر و ارتقاء دهد که این امر برای طرفهای کرد قابل قبول نبود. حزب عدالت و توسعه نیز می‌خواهد به بهانه‌ی قتل دو پلیس و بە آتش کشیدن چند خودرو پلیس از سوی اعضای پ.ک.ک، خود را از مسئولیت شکست روند صلح مبرا سازد. هرچند که این اقدام پ.ک.ک نیز جای تأمل و انتقاد دارد، اما دلیل شکست روند صلح در ترکیه نیست.
دلیل دیگر به سناریوهای تشکیل حکومت در ترکیه بازمی‌گردد. حزب عدالت و توسعه اکثریت پارلمانی و مردمی را از دست داده‌است و نیاز به ائتلاف و سازش با احزاب دیگر دارد. ج.ه.پ و م.ه.پ که دو حزب عمده‌ی مجلس ترکیه هستند، مخالف روند صلح می‌باشند و ممکن است توقف این روند از شروط این احزاب برای تشکیل کابینه جدید باشد. احتمال دارد که حزب عدالت و توسعه و اردوغان در فکر انحلال پارلمان و برگزاری مجدد انتخابات بودە و بر این باور باشند که اگر سیاست تندی را در مورد پ.ک.ک اعمال نمودە و در جنگ علیه داعش نیز مشارکت کنند، رأی دهندگان بیشتری را جلب خواهندکرد.
علاوه بر عوامل داخلی، عوامل خارجی و بالاخص قدرت‌گیری جریان سیاسی و نظامی نزدیک به پ.ک.ک در کردستان سوریه، از عوامل اصلی سیاست جدید دولت ترکیه است. همزمان با آغاز حملات علیه مراکز پ.ک.ک، ترکیه سیاست خود را در قبال داعش تغییر داد و به ائتلاف جنگ علیه داعش پیوست. اما به نظر می‌رسد تغییر رویه در مقابل داعش، امری ظاهری و بیشتر برای کسب امتیاز از دولتهای غربی علیه پ.ک.ک باشد. بر اساس این رویکرد نو، ترکیه به آمریکا اجازه خواهد داد که از پایگاەهای هوایی این کشور علیە مواضع داعش استفاده نماید. در مقابل آمریکا و ناتو نیز به ترکیه کمک خواهندکرد تا یک منطقه‌ی امن را در کردستان سوریه تشکیل دهد و همچنین دولتهای غربی بایستی در مقابل حملات ترکیه به کردستان عراق برای هدف‌گیری مواضع پ.ک.ک سکوت نمایند. ترکیه با این طرح سعی دارد جریان کرد نزدیک به پ.ک.ک در کردستان سوریه یعنی پ.ی.د که در طول یکسال گذشته در جنگ علیه داعش موفق و مؤثر بوده است و توانسته اعتبار سیاسی و نظامی بسیاری را برای خود کسب نماید را تضعیف کند. ترکیه از کسب اعتبار سیاسی و نظامی جریاناتی که به پ.ک.ک نزدیک هستند نگران است و تلاش می‌کند به بهانه‌ی تهدیدات داعش، مانع قدرت‌گیری و استحکام پ.ی.د در کردستان سوریه بشود.
دولت ترکیه‌با در پیش گرفتن این سیاست جدید در سه جبهه جنگ علیه منافع کرد را آغاز کرده است. از سویی مراکز پ.ک.ک و مردم عادی در مرزهای اقلیم کردستان را هدف قرار داده‌است و از سوی دیگر موجی از دستگیری فعالین مدنی و سیاسی در کردستان ترکیه و گشودن پرونده‌هایی علیه نمایندگان کرد در ترکیه را آغاز کرده‌است. همچنین ترکیه تلاش دارد از لحاظ سیاسی و نظامی بر کردستان سوریه تسلط پیدا کند و از قدرت‌گیری بیشتر پ.ی.د جلوگیری نماید. همه این سیاستهای ترکیه در راستای تقویت جایگاه ترکیه در تحولات احتمالی نظامی و سیاسی منطقه، عملی نمودن خواب امپراطوری عثمانی جدید، افزایش پایگاه مردمی حزب عدالت و توسعه، تحمیل سیستم تک حزبی و جلوگیری از حل مسالمت‌آمیز مسأله‌ی کرد در کردستان ترکیه است.
در مقابل سیاستهای جدید ترکیه، حزب کارگران کردستان بایستی با هوشیاری رفتار کند. این حزب باید جلوی تلاشهای داخلی علیه روند صلح را بگیرد. آنچنان که از دیدار داود اوغلو، نخست وزیر ترکیه، با برخی از فعالین سیاسی و اجتماعی کرد برمی‌آید، آنها می‌خواهند میان میان نیروهای مبارز کرد در کوهها و فعالین کرد در شهرها اختلاف و فاصله ایجاد کنند. همچنین در کوردستان سوریه نیز، جریانات نزدیک به پ.ک.ک بایستی به سیستم تک حزبی و بینش تک صدایی پایان دهند تا با اتحاد بیشتری در مقابل طرح‌های ترکیه بایستند.
درشماره‌ی٦٦١ روزنامه «کوردستان» منتشر شده است
