برگردان: سارم
”گمان نمیکردم این عکس تا این اندازه توجه جهانیان را به خود جلب کند…. با وجود دردی که از دیدن آیلان احساس میکردم، تنها چیزی که در ذهنم میگذشت انتقال این حس به عموم مردم بود. به چیز دیگری فکر نمیکردم. تنها خواستهام این بود که تراژدی آنها را به نمایش بگذارم”. ( سایت بی. بی. سی فارسی)
جملات فوق بخشی از گفتههای نیلوفر دمیر، خبرنگار ترکی است که روز چهارشنبهی گذشته (١١ شهریور ) بهنگام گشت در سواحل “بودروم” دریای اژه، چشمش به جسد بی جان کودکی دو ساله افتاده که با صورت بر روی شنهای ساحل افتادهبود و امواج دریا هراز گاهی به آن برخورد میکرد. کودک یادشده یک تیشرت قرمز و شلوار آبی رنگ به تن و یک جفت کفش سیاه به پا داشت. نیلوفر میگوید که دیگر کار از کار گذشته بود، کاری برای بازگرداندن او به زندگی از دست ما برنمیآمد.تنها کاری که در آن هنگام میتوانستیم انجام دهیم و انجام هم دادم آمادهکردن دوربین و گرفتن عکس از جسد این کودک بود تا از طریق نشان دادن این تصاویر، فریاد جسم خاموش او را به گوش جهانیان برسانم.
در چند دههی اخیر برخی عکسها و یا تصاویر مربوط به بعضی از رویدادها به هویت شماری از فجایع بدل گردیدهاند. نمیدانم بدلیل آنکه خودم کرد بوده و وابسته به ملت کرد هستم، عمدتا تصاویر و عکسهایی را بیاد دارم که به لوگوی مصیبتزدگی ملت کرد تبدیل شدهاند؟ یا اینکه ملت کرد نسبت به دیگر ملتها، طی چند دههی اخیر از مصیبت و سیهروزی سهم بیشتری بردهاست؟! تصویر پیشوا قاضی محمد، رئیس جمهور کردستان و یارانش بر سر دار، اعدام گروهی جوانان کرد در فرودگاه سنندج در شهریور ماه ١٣٥٨، تصویر اجساد مثلهشدهی قربانیان قتلعام اهالی روستای قارنا، تصویر اجساد مردم شهر حلبچه در پی بمباران شیمیایی این شهر، تصویر مربوط به کوچ میلیونی مردم کردستان عراق، تصویر جسد غرق در خون د. قاسملو و د. شرفکندی در پایتختهای کشورهای اروپایی، تصویر شهرها و روستاهای ویران شدهی کردستان عراق، تصویر مملو از حکایتهای جانگداز بقایای اجساد انفالشدگان، تصویر ربودن اوجلان، تصویر کشتار گروهی مردم عفرین و قامشلو توسط رژیم سوریه در پی بشهادت رساندن ملا معشوق، تصویر کشتار جمعی کاروانچیان ربسکی، تصویر کشتار گروهی و کوچ دستجمعی ایزدیها در شنگال، تصویر جنایت بزرگ اول شباط هولیر، جنایات تروریستهای داعش علیه مردم کردستان سوریه، تصویر به ویرانی کشیدهشدن اماکن مسکونی و ساختمانهای شهر کوبانی و محاصرهی آن از سوی داعش و نظارهگری اشکآلود زنان و کودکان این شهر از آنسوی سیم خاردارهای مرز و … ! تصاویر یاد شده بسان یک فیلم، بازگوکنندهی فجایعی هستند که در چند دههی گذشته بر سر ملت کرد آمدهاند. هر کدام از آنها گویای ستم و جنایت دشمنان این ملت در هر کدام از بخشهای کردستان هستند.
تصویر آیلان که اکنون رسانههای گروهی جهان از آن بعنوان نمادی از هزاران انسان گریزان از جهنم جنگ و خشونت، ویرانی و درندهخویی، تعصب و فقر روزافزون خاورمیانه یاد میکنند، پیش از هر مفهوم دیگر، حامل نماد مظلومیت ملت کرد است. ملتی که میخواهد آزادانه و بدون هیچ قید و بندی به حیات خود ادامه دهد، خواهان صلح و آبادی و همزیستی و تفاهم و ارزشهای جهان مدرن است و به خاک هیچ ملت و کشور دیگری چشم طمع ندوختهاست. ملتی که تهدیدی برای صلح و امنیت هیچ منطقهای از جهان بشمار نمیرود. اما به آن اجازه نمیدهند که در خاک خود، جهانی آکنده از امید و آرزوهای دیرینهی خود و همخوان با موازین عصر حاضر را بنیان نهد.
آری، درست است که در خاورمیانه این فقط ملت کرد نیست که با جنگ و تعصب و محرومیت مواجهاست. این صحیح است که در عصر حاضر، افراد اهل هر کشوری که باشند و در هر نقطهای از جهان که زندگی کنند، خواهان امنیت و صلح و آزادی و آرامش هستند و اگر در کشور و جامعهی اثری از این مقولات نبینند، آنها را در دیگر کشورهای جهان جستجو خواهندکرد. کردها در بخش اعظم سرزمین خود، علاوه بر محرومیت از این نعمات، با درد بیکیانی و بسیار مشکل و معضل نشأت گرفته از ستم ملی مواجه هستند. همین امر موجب گشته که مهاجرت در میان کردها نیز به شیوهی نگران کنندهای گسترش یابد.
تصویر آیلان، بدون تردید دلسوزی و غمخواری بشریت را بسوی سیل انسانهایی که از طریق دریا و خشکی و در میان مخاطرات گوناگون از کشورهای منطقهی ما، روانهی اروپا میگردند، جلب کردهاست. اکنون اروپا با بحران هجوم سیل پناهجویان مواجهاست و به برکت رسانههای گروهی، احتمالا تصاویر جانسوز پناهجویان نظیر تصویر آیلان، بر سیاست و موضع کشورهای اروپایی در خصوص مهاجرت، تأثیر بگذارد. این تحول حتی اگر به تشویق مهاجرت به اروپا نیز منجر گردد، قابل تقدیر و دلخوشی است. اما ایجاد تسهیلات در پذیرش پناهجویان و اعطای تبعیت به آنها در اروپا و دیگر کشورها که در حال حاضر امری است ضروری، از تکرار براه افتادن موج مهاجرت از کشورهای آسیایی و آفریقایی بسوی غرب جلوگیری نخواهدکرد. تا هنگامیکه در این مناطق نیز افراد از امنیت و آسایش و آرامشی که انسانها در جوامع غربی بدست آوردهاند، برخوردار نگردند، فرار و مهاجرت بسوی غرب ادامه خواهدداشت. غرب و بطور کلی جهان اگر میخواهند راه حلی اساسی برای مشکل و بحران مهاجرت بیابند، باید در تأمین صلح، آزادی، آبادانی، آرامش و استانداردهای یک زندگی امروزین، حامی و یاری رسان مردم کشورهای این بخش بلازدهی جهان باشند.
درشمارهی٦٦٣ روزنامه «کوردستان» منتشر شده است