برگردان دیاکو
از همان ابتدا مجلس نقش آنچنانی در روند مذاکرات هستەای نداشت. پس از نهایی شدن “برجام” (برنامەی جامع اقدام مشترک) از سوی ایران و کشورهای١+٥، حرف و حدیث بسیاری پیرامون نقش و پایگاە مجلس در تصویب برجام پیش کشیدە شد. علیرغم خواست و اصرار اصولگرایان تندرو و جبهەی پایداری در مجلس، دولت حاضر نبود برجام را در چارچوب لایحەای قانونی تقدیم مجلس نماید. سرانجام و متعاقب سخنان خامنەای پیرامون بررسی برجام در مجاری قانونی، کمیسیون ویژەای برای بررسی آن از سوی مجلس تشکیل شد کە بیشتر اعضای آن از نمایندگان باصطلاح اصولگرایان تندرو بودند. شیوەی کار این کمیسیون و دعوت از متخصصان مربوطە و مسئولان سابق و کنونی پروندەی هستەای، چگونگی پخش مباحث این کمیسیون از صدا و سیمای رژیم و همچنین کیفیت تنظیم گزارش آن، مشاجرە و مناقشەی بسیاری را برانگیخت. برغم بیش از چهل روز کار مداوم، گزارش کمیسیون ویژەی برجام، بە مبنایی جهت تصمیم مجلس تبدیل نشد. سرانجام طرح اجرای برجام کە از سوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تهیە شدە بود، بە تصویب مجلس رژیم رسید و پس از تأیید آن از سوی شورای نگهبان، بە دولت ابلاغ گردید و بدینسان پس از چند ماه کشمکش میان موافقان و مخالفان برجام، بطوررسمی دولت اجازەی اجرای آن را یافت. در این خصوص لازم بە ذکراست کە:
١ــ قبول برجام از سوی جمهوری اسلامی، بە مفهوم آن بود کە قبلا بە تصویب نهادهای قدرتمند رژیم رسیدە و آنچە بعدا در چارچوب کمیسیون ویژەی برجام در مجلس مشاهدە شد، بیشتر ظاهرسازی و نمایشی بود برای تقلید از کنگرەی آمریکا در بازبینی و بررسی برجام و در عین حال تلاشی بود برای راضی کردن مخالفان آن، بویژە در مجلس رژیم.
٢ــ پس از نهایی شدن برجام در تیرماە گذشتە، خامنەای هشدار داد کە برجام نباید بە ایجاد تفرقە و دودستگی در نظام منجرشود. خامنەای و مسئولان ردەبالای جمهوری اسلامی بطور مداوم گوشزد میکنند کە هدف آمریکا پس از مرحلەی برجام این است کە در نظام تفرقە ایجاد کنند و از راههای گوناگون، در مراکز تصمیم گیرندە نفوذ نمایند. هدف دستگاە رهبری رژیم آن بود کە برجام در چارچوبی مدیریت شدە در مجلس مورد بحث و بررسی قرار گیرد و پیش از اتمام فرصت سەماهە، مجلس در چارچوب لایحەایی قانونی، اجازەی اجرای آن را بەتصویب برساند. در واقع عملکرد مجلس نمایشی بیش نبود؛ چراکە مجلس در اصل نمیبایست با بدرازا کشاندن روند بررسی برجام و احیانا رد آن ، موضعی برخلاف رهبری و نهادهای قدرتمند و تصمیم گیرندەی نظام بگیرد.
در این خصوص، هنگامیکە کمیسیون ویژەی برجام، تهیە و تقدیم گزارش خود را بە تأخیر انداخت، این امر انتقاد علیلاریجانی را درپی داشت و گفتە میشود، پس از چند بار تذکر رئیس مجلس رژیم بود کە این کمیسیون سرانجام گزارش خود را ارائە داد و همانگونە کە اشارە شد گزارش مزبور بیشتر حالت بیانیە راداشت و بە مبنای تصمیم گیری مجلس منتج نشد.
پس از تصویب کلیات اجرای برجام، نمایندگان تندرو مجلس میخواستند با ارائەی پیشنهادات بسیاری کە بالغ بر ٢٠٠ پیشنهاد بود، پروسەی تصویب جزئیات را بە درازا بکشانند و در واقع مانع تصویب این لایحە، حداقل در مدتزمان تعیین شدە شوند. آنان میخواستند با تقلید از کنگرەی آمریکا و در پیش گرفتن “فیلی باستر” از نوع ایرانی آن! رأیگیری در مورد لایحەی مذکور را بە بنبست برسانند. ولی با رسیدن پیامی از سوی دفتر رهبر رژیم مبنی بر آنکە این لایحە باید با تغییرات کمی بە تصویب برسد، این تاکتیک مخالفان برجام نقش برآب شد. بدینسان جزئیات طرح برجام طی مدت کمتر از ٢٠ دقیقە! از تصویب گذشت و فردای آن نیز بە سرعت از طرف شورای نگهبان تأیید شد. کلیات لایحەی برجام با ١٣٩ رأی موافق و ١٠٠ رأی مخالف بە تصویب رسید، این در حالی بود کە جزئیات آن با ١٦١ رأی موافق و ٥٩ رأی مخالف تصویب گشت. کاهش چشمگیر رأی مخالفان برجام و تأیید سریع آن از سوی شورای نگهبان، بیانگر این واقعیت است کە سرکردگان نظام نمیخواستند بیش از این، بررسی و تصویب این لایحە بەدرازا بکشد و دودستگی مخالفان و موافقان تعمیق و ادامە یابد. سخنان احمد جنتی در خطبەهای نماز جمعەی تهران کە اعلام داشت برجام تمام شدە است و نباید در جلسات عمومی در بارەی آن بحث کرد، پیامیاست بە تندروها کە بە مخالفت با برجام خاتمە دهند و این لایحە از سوی نظام پذیرفتە شدە و اجرایی میشود. همچنین این حکم حکومتی را بەاثبات رساند کە مجلس بیش از این طرح برجام را بررسی نکند.
درواقع نمایش اصلی این بود کە مجلس اساسا نمیبایست با تصویب و صدورهر نوع قانونی از اجرای برجام ممانعت بعمل آورد و علاوە بر این با دریافت حکم حکومتی کە از افشای آن خودداری کردند، طی مدتی کمتر از ٢٠ دقیقە، نقش ظاهری و از قبل تعیین شدەی مجلس پایان یافت.
درشمارهی٦٦٦ روزنامه «کوردستان» منتشر شده است