توافقنامەی رژیم جمهوری اسلامی و چین کە بسیاری آن را با قرارداد ننگین ترکمانچای بین ایران و روسیه تزاری مقایسه میکنند؛ عهدنامهای که بر اساس آن ایران کنترل بخشهایی از سرزمین خود را در جنوب قفقاز به روسیه واگذار کرد. از همان ابتدای انتشار خبر آن با مخالفت چهرەهای سیاسی، اقتصادی و مدنی ایران در داخل و خارج از کشور روبرو شد. در این خصوص و در تازەترین واکنشها ٧٤ فعال سیاسی و مدنی داخل و خارج از کشور در نامهای سرگشاده به رهبران چند کشور جهان و دبیرکل سازمان ملل اعلام کردند که توافقنامه بین ایران و چین «تهدیدی برای صلح و ثبات جهانی است».
در این نامه که خطاب به رهبران آمریکا، هند، ژاپن، استرالیا، نیوزیلند، انگلستان، فرانسه، آلمان و دبیرکل سازمان ملل نوشته شده است، ایران و چین دو رژیم «توتالیتر» معرفی شده و توافق بین دو کشور «یک گام بزرگ برای دولت کمونیست چین» ارزیابی شده است.
به گفته این فعالان، «ایران به عنوان قطب منطقهای برای طرح جاده ابریشم جدید، دسترسی خارقالعادهای برای حضور در منطقه به چین میدهد».
نویسندگان نامه با بیان اینکه «همکاری نظامی سطح بالا بین دو رژیم وجود دارد» گفتهاند که «چین و ایران در حال کار بر روی معامله بزرگ تسلیحاتی هستند» و «ما بار دیگر به نقطه تقابل میان ملتهای دمکراتیک و حکومتهای توتالیتر رسیدهایم که میخواهند نظم جهانی را تغییر دهند».
فعالان سیاسی و مدنی ایرانی در داخل و خارج از کشور در نامه خود از این توافقنامه به عنوان «اتحاد شوم بین کمونیسم و اسلام سیاسی» نام بردهاند که به گفته آنها، «پیامدهای فاجعهبار بسیاری را برای مردم ایران و جامعه جهانی به همراه خواهد داشت».
به گفته امضاءکنندگان نامه، یکی از پیامدهای این توافق «افزایش قابل توجه نفوذ چین و جمهوری اسلامی در منطقه» خواهد بود و «با انجام این کار، دو رژیم در راستای جاهطلبیهای ژئوپلیتیکی خود که به دنبال کنترل مکانهای کلیدی استراتژیک هستند، حمایت از سازمانهای تروریستی را افزایش میدهند».
این فعالان نتیجهگیری کردهاند که به همین دلیل، «این اتحاد خطرناک یک تهدید استراتژیک مهم برای صلح و ثبات جهان خواهد بود».
در این نامه با اعلام اینکه «مردم ایران بارها نشان دادهاند که متحد واقعی دنیای آزاد هستند» از رهبران آمریکا، هند، ژاپن، استرالیا، نیوزیلند، انگلستان، فرانسه، آلمان و دبیرکل سازمان ملل خواسته شده که «برای پشتیبانی از خواست مردم ایران که به دنبال گذار به دور از خشونت و گذر به سوی دموکراسی در چارچوب حاکمیت قانون هستند، به یک ائتلاف بینالمللی بپیوندید».
از جمله امضاءکنندگان این نامه میتوان به زرتشت احمدیراغب، گیتی پورفاضل، کوروش زعیم، فاطمه سپهری، محمد نوریزاد، آیتالله معصومی تهرانی و حشمتالله طبرزدی در داخل کشور و مری آپیک، شهره آغداشلو، داریوش اقبالی، پرویز صیاد، عبدالستار دوشوکی، علی اکبر امیدمهر و سام رجبی در خارج از کشور اشاره کرد.