مناسبات ایران و آمریکا بەکدام سو می‌رود و دولت جدید آمریکا چە سیاستی در قبال ایران اتخاذ می‌کند؟ طی چند ماە اخیر چند یورش سایبری بە مراکز هستەای ایران انجام گرفتە و چند انفجار مشکوک در مراکز نظامی رژیم روی دادەاند، همچنین در پایتخت ایران شخص دوم القاعدە و مسئول اول برنامەهای هستەای و موشکی جمهوری اسلامی کشتە می‌شوند. خلأ امنیتی در ایران برآمدە از چە چیزی است؟ مسألەی کورد در ایران و منطقە چە جایگاهی در معادلات دارد؟ این موضوعات و چند سوأل دیگر محور اصلی گفتگوی “کوردستان” با خالد عزیزی دبیرکل حزب دموکرات کوردستان است.
کاک خالد در واشینگتن چە روی‌داد؟ رویکرد ترامپ چە تغییری می‌یابد و آیا رویکرد جدیدی در راە است یا خطوط کلی سیاست آمریکا در قبال ایران همچنان باقی خواهند ماند؟
پیشینەی تیرەشدن روابط میان آمریکا و جمهوری اسلامی بە اوائل برسر کار آمدن این رژیم برمی‌گردد و از آنهنگام تا کنون روابط میان دو حکومت فراز و فرودهای زیادی داشتەاست. اما بطور کلی در آمریکا اعتمادی بە رژیم جمهوری اسلامی نیست و این رژیم را بە دیدەی حکومتی تروریست، غیر مسئول و نادموکراتیک می‌نگرند کە در برابر تعهدات، موافقت‌نامەها و التزام بە رعایت حقوق بشر پاسخگو نیست. این دیدگاە را هم دمکرات‌ها و هم جمهوریخواهان داشتە و دارند و از این نظر اختلافی میان آنان نیست. اگر تفاوتی هم داشتەباشند در نوع نگرش و مقابلە با جمهوری اسلامی و چگونگی کاستن از مخاطرات این رژیم است کە متوجە آمریکا و تأمین امنیت و ثبات در خاورمیانە است.
با برروی کار آمدن بایدن طبیعتأ پارەای مسائل جدید مطرح می‌شوند، ولی آمریکا کشور موسسات است، در کنار کاخ سفید و قدرت اجرایی رئیس جمهور، مجلس سنا و کنگرە و همچنین همەپرسی وجود دارد و رئیس جمهور آمریکا قادر نیست بدون بازگشت بە این نهادها سیاست‌های خود را عملی سازد. از همەی اینها مهمتر این است کە اگر ٨٠ میلیون تن بە بایدن رأی دادەاند ٧٠ الی ٧٣ میلیون تن نیز بە ترامپ رأی دادەاند. بنابر این جامعەی آمریکا دو قطبی شدە و دارای دو نگرش متفاوت است. بەاین خاطر بایدن تلاش دارد در رابطە با ایران تلفیقی از این دو نگرش ایجاد نماید
ترامپ در رابطە با ایران یک بعدی بە مسائل نگاە می‌کرد و بیشتر بە این اهمیت می‌داد کە با فشار اقتصادی، جمهوری اسلامی را بەزانو درآورد و ناچار بە مذاکرە کند و شروط خود در خصوص برجام و برنامەهای هستەای را بە رژیم دیکتە نماید. بە باور من در این زمینە انتقادی از سیاست‌های ترامپ گرفتە میشود این است کە وی در ایجاد هماوایی بین‌المللی علیە جمهوری اسلامی موفق نبود. آمریکا شرکا و متحدان خود در اروپا را از دست داد و تا حد زیادی زمینەی حضور روسیە را مهیا نمود و حکومت چین نیز از منظر منافع اقتصادی بە این قضیە می‌نگرد.
لذ بە احتمال زیاد بایدن در پی آن خواهد بود دوستان و متحدان سابق آمریکا کە در پروژەهای ترامپ بە حاشیە راندەشدەبودند را جلب نماید و از این طریق جمهوری اسلامی را ناچار بە گفتگو و توافق مسئولانە نماید. واقعیت این است دولت‌ها از منظر منافع خود معادلات را می‌نگرند، واشینگتن بر اساس منافع خود و حفظ امنیت متحدانش بویژە در خاورمیانە با ایران تعامل می‌کند. ما باید از این زاویە مسائل منطقە را ارزیابی کنیم.
با این وصف جمهوری اسلامی و کارگزاران این رژیم بگونەای در مورد بازگشت بایدن بە برجام سخن می‌گویند، آیا بر این باور هستید ثبات اقتصادی بە ایران برگردد؟
درست است کە آمریکای دوران بایدن، آمریکای دورە ریاست جمهوری ترامپ نخواهد بود، ولی در این میان ایران نیز بسیار تغییر کردەاست، در واقع تحریم حداکثری آمریکا اقتصاد ایران را متلاشی کردە و دچار فروپاشی اقتصادی و اجتماعی بزرگی کردە و حاکمیت را با معضلات بزرگی روبرو نمودەاست. بنابراین ایران کنونی ایران دورەی اوباما نیست بسیار تضعیف شدەاست. ایران در شرایط ناگواری است، نارضایتی‌ها گسترش یافتە و در داخل رژیم نیز اختلاف پیرامون چگونگی معاملە با آمریکا ظهور کردەاست. حتی محمدجواد ظریف وزیر امور خارجەی رژیم اعتراف کرد کە در تهران مسابقە بر سر اینکە کی و چە جناحی پیش از همە با آمریکا تماس بگیرد وجود دارد. ایرانی کە رژیم در پایتخت آن قادر بە تأمین امنیت مسئولان آن نیست، ایرانی کە پول ملی آن بشدت از ارزش افتادەاست، بنابراین سران رژیم نباید چنین گمان کنند کە دنیا بە میل آنان خواهد بود، خیر. در واشینگتن نیز شرایط کنونی ایران را مد نظر قرار می‌گیرد. بایدن یا ادارە جدید آمریکا منتظر این هستند ببینند ایران در چە موقعیتی قرار دارد؛ لذا بە باور من جمهوری اسلامی در هیج زمینەای از وضعیت مناسبی برای گفتگو با آمریکا برخوردار نیست.
کاک خالد جمهوری اسلامی کە بطور مثال نشست کمیتەی مرکزی حزب دموکرات را با موشک‌های بالستیک در کشور دیگری هدف قرار داد، روزی نیست کە ضربەای نخورد، درست است کە فشار رژیم بر مردم افزودە شدە، اما نیروهایش در سوریە مورد هدف قرار می‌گیرند و در داخل مراکز اتمی و مسئولانش در ایران ضربە می‌خورند. تحلیل شما چیست؟ آیا خلأ سیاسی و امنیتی بزرگی در ایران ایجاد شدە است؟
توان نظامی حزب دموکرات با حکومت جمهوری اسلامی قابل مقایسە نیست، بدون تردید برای جمهوری اسلامی آسان بود رهبری حزب دموکرات کوردستان را هدف حملات خود قرار دهد. اما این رژیم از جنبەهای تکنیکی، نظامی و امنیتی در مقابلە با آمریکا در منطقە دارای چنین توانایی نیست. کشتەشدن قاسم سلیمانی و آنچە در این اواخر در مراکز هستەای رژیم رخ‌دادند و همچنین کشتەشدن محسن فخری‌زاد در تهران نشاندهندەی آن است کە جمهوری اسلامی نەتنها در موقعیت تهاجمی نیست، بلکە در شرایط مناسب دفاعی نیز قرار ندارد و در واقع اگر با درگیری نظامی با جهان خارخ روبرو شود، بەلحاظ نظامی و لجستیکی دچار شکست خواهد شد. می‌خواهم بگویم کشتەشدن قاسم سلیمانی و تمامی رویدادهای یک سال اخیر ایران، سیستم جمهوری اسلامی در تمامی ابعاد آن را زیر سوأل بردە و این نیرو و ارادە مردم را تقویت کردەاست.
این درست است کە این رژیم با سرکوب مردم، بازداشت، شکنجە و اعدام فعالان سیاسی و دیگر عرصەهای اجتماعی و همچنین امنیتی کردن کوردستان و در بسیاری از موارد دیگر تسلط خود بر مردم ایران را حفظ کردەاست، لیکن از جهات بسیاری ضربەپذیر شدە و در شرایط بسیار بحرانی قرار دارد. من پیشبینی می‌کنم این وضعیت بحرانی در درون، حاکمیت نظام جمهوری اسلامی را با معضلات و اختلافات جدی مواجە گرداند. نتیجەگیری من از این بحث این است کە جمهوری اسلامی حال حاضر، جمهوری اسلامی دوران اوباما نیست و در شرایط بسیار آشفتەای با جهان در تقابل است و جامعەی جهانی نیز از این امر آگاە است.
کاک خالد بسیاری از رهبران کورد بسوی جو بایدن رغبت دارند، معتقدند دونالد ترامپ سیاست‌هایش در منطقە در قبال ملت کورد مثبت نبود؛ متفاوت از سیاست ترامپ نسبت بە ایران، شما نیز چنین عقیدەای دارید؟ در سیاست و رویکرد ادارەی جدید آمریکا کورد چە موقعیتی خواهد داشت؟
در واشینگتن و در مرکز معادلات جهانی، کورد بسان یک ملت و یا پیکرەای سیاسی وجود ندارد، جامعەی جهانی و روابط و مناسبات بین‌المللی را بر اساس موازین و قوانین رایج در میان کشورها تنظیم می‌کنند و استراتژی خود را بنا می‌نهند. در واشینگتن عراق مد نظر است و بە مسألەی کورد در چارچوب این کشور می‌نگرند. در ایران مسألەی کورد در چارچوب ایران است و در ترکیە و سوریە نیز بە همین شکل. لذا برنامە و دستور کاری بطور کلی نسبت بە مسألەی کورد در هیچ جایی از دنیا نمی‌بینم.
اما این بدان معنا نیست کە مسألەی کورد مطرح نباشد. کورد در خاورمیانە و در رابطە با مسألەی امنیت منطقە بعنوان فاکتور وجود دارد و نمی‌توانند کورد را نادیدە بگیرند؛ ولی حل این مسألە از منظر واشینگتن در چارچوب کشورهایی است کە ملت کورد بر آنها تقسیم شدەاست. بەهمین دلیل آمریکا در ایران بر پایەی مصالح و مناسبات خود با تهران بە مسألەی کورد می‌نگرد؛ یا بر اساس این مصالح بە روابط خود با حزب دموکرات کوردستان یا نیروها و اپوزیسیون ایرانی می‌نگرد. این چشم‌داشتی کە شما از آن گفتید یا اینکە برخی از رهبران کورد با جو بایدن یا طرف‌های دیگر ارتباط دارند و خوشبین هستند، طبیعی‌است. دلیل آنهم این است کە مسألەی کورد در کشورهای عراق و سوریە طی یک دهەی اخیر تا حدودی در معادلات منطقەای لحاظ شدەاست و شاید بایدن و آمریکا در پی راەحل ویژەای برای این دو بخش از کوردستان باشند. اما در مورد ایران این وظیفەی ما بسان حزب دموکرات کوردستان است کە در چارچوب برنامەهایمان برای آیندەی ایران، با همکاری و هماهنگی با اپوزیسیون ایرانی و درک مبارزەی مدنی در داخل کشور اتحاد عمل داشتە باشیم؛ در کوردستان ایران نیز باید بطور عملی و میدانی با سایر احزاب کوردستان هماهنگ باشیم و مسألەی کورد را برای ادارە جدید آمریکا و جو بایدن تشریح کنیم. مسألەی دیگر این است کە دموکرات‌ها در آمریکا با افق دید وسیعتری بە مسائل جهان می‌نگرند و برخلاف ترامپ بصورت تک بعدی مسائل سیاسی را نمی‌سنجند.
بە باور من ما در آنجا برای طرح مسألەی کورد مجال بیشتری خواهیم داشت و میتوانیم بگوییم شما کە تنش‌ها و مجادلات جهانی را مد نظر قرار می‌دهید، باید بدانید کە مشکل ایران تنها “برجام” نیست، تنها مسألەی برنامەهای هستەای و موشکی این رژیم نیست و این رژیم در واقع از برجام همانند کارت بازی استفادە می‌کند. بە آنها بگوییم بهترین راە ممکن این است کە در کنار این موضوعات، بە مبارزە و جنبش مردم در داخل کشور، بویژە مبارزە و حرکت‌های مدنی و حق‌طلبانەی ملت کورد در کوردستان ایران توجە کنند.
با این وصف کاک خالد در دوران اوباما نیز اعتراضات و نارضایتی‌ها در ایران برپا شد. هم‌اینک نیز این حرکت‌های مدنی در ایران و کوردستان و جهان خارج دیدە می‌شوند، ولی آیا میشود همانند یک فاکتور میشود برایشان حساب باز کرد؟
مادامیکە واشینگتن بر اساس مصالح خود بە روابطش با ایران می‌نگرد، اوباما هم دقیقأ همان کار را کردە و بر مبنای نگرش وی، اقتضای مصالح آمریکا در اتخاذ چنین رویکردی بودەاست. هر رئیس جمهوری در واشینگتن برسر کار بیاید مسائل را طبقەبندی می‌کند و مسائل امنیتی و رفتار رژیم در منطقە در اولویت قرار می‌گیرند. ما شاهدیم بسیاری از حکومت‌های دیگر در جهان دیکتاتوری هستند، حقوق مردم پایمال می‌گردد، دموکراسی و انتخابات آزاد وجود ندارند، با این اوصاف آمریکا مناسبات حسنەای با آنها دارد، بویژە در خاورمیانە.
بنابراین اولویت آمریکا تعامل با جمهوری اسلامی، کنترل اعمال و سیاست‌های این رژیم، کاهش صدمات این رژیم است و متأسفانە مسألەی حقوق بشر بە حاشیە راندەشدەاست؛ اما این وظیفەی ماست در این زمینە فعال باشیم.
ما بعنوان حزب دموکرات کوردستان همیشە بە آنها گفتەایم اگر می‌خواهید ایران مسئول و جوابگو باشد، جمهوری اسلامی قابل اعتماد نیست؛ یا باید این نظام سقوط کند تا شما برای همیشە از شر تروریسم و معضل هستەای و نامسئول بودن چنین حکومتی رهایی یابید، یا باید زمینە مساعد گردد، کمک کنند بە مبارزە و خیزش مردم تا بە نتیجەی دلخواە برسد و یک رژیم مردمی برسر کار بیاید. حکومتی کە در برابر مردم خود مسئول نباشد، قادر نیست در قبال جهان خارج مسئول باشد. لذا ما چە بسان حزب دمکرات و چە همانند بخشی از اپوزیسیون ایران وظیفەی خود می‌دانیم این واقعیت‌ها را در محافل خارج از کشور بازتاب دهیم. ما در مسألەی برجام و هستەای جمهوری اسلامی در خارج از کشور مجال چندانی برای اظهار نظر نداریم، اما بکرات بە آنها گفتەایم چهل سال است جمهوری اسلامی را آزمودەاید و همگان می‌دانند این رژیم قابل اعتماد نیست. باید بە آنها بگوییم بهترین اهرم فشار بر جمهوری اسلامی این است کە بە مبارزە و حرکت‌های مردمی علیە جمهوری اسلامی اهمیت دادەشود و در این میان مردم نیز بە این باور برسند کە جهان خارج جمهوری اسلامی را تنها از منظر برجام تعریف نمی‌کند. این ضعف بسیار بزرگ و مشهود جامعەی جهانی، بویژە در دورە ریاست جمهوری ترامپ بودە و هست.
برغم کوتاهی جامعەی جهانی در قبال سرکوب مردم ایران، باز می‌بینیم کە مردم همچنان مقاومت می‌کنند، نارضایتی و اعتراضات کماکان ادامە دارند، بازداشت مردم از سوی نیروهای سرکوبگر رژیم تداوم یافتە و مجازات اعدام بر فعالان سیاسی تحمیل می‌گردد؛ احزاب، بویژە حزب دمکرات کوردستان هدف حملات رژیم قرار می‌گیرد، ترور و موشک‌باران میشود، اما مبارزە و مقاومت همچنان ادامە دارد، بە باور شما این وضعیت بە کدام سو می‌رود؟
یکی از مسائلی کە در روزنامەها و سوسیال‌میدیای خارج دیدە میشود، مبارزە و مقاومت مردم ایران است. آنها می‌بینند کە در ایران حکومت ولایت مطلقەی فقیە با شدت هرچە تمامتر مردم را سرکوب می‌کند و هیچ مجالی برای فضای باز نمی‌دهد. با این وصف پیکار تودەهای مردم ایران کماکان ادامە دارد، بطور مثال آبان‌ماە سال گذشتە تحول بسیار بزرگ و شگرفی بود کە جهان شاهد آن بود. همچنین مسألەی انتخابات مجلس بود کە مردم ایران مشارکت حداقلی در آن داشتند، اما همچنانکە پیشتر نیز گفتم طی یک‌سال اخیر ویروس کرونا بە داد این رژیم رسید، وگرنە مبارزە و حرکت‌های اعتراضی مردمی در ایران در واقع شرایط نوینی خلق کردەبود، فضای سیاسی ایران ملتهب و جمهوری اسلامی منزوی شدەبود، بویژە پس از رسوایی سقوط هواپیمای مسافربری اوکراین توسط پدافند سپاە پاسداران؛ ولی کرونا آمد و همە چیز را تحت‌الشعاع خود قرار داد. در شرایط کنونی مردم در سایەی اهمال و کوتاهی رژیم در فکر گذران زندگی و سلامت خود هستند، اما اولویت برای جمهوری اسلامی حفظ نظام بە هر قیمتی است و شرایط ناگوار مردم برای آنان اهمیت چندانی ندارد. دو تصویر کاملأ آشکار و متضاد. بنابراین در جهان خارج خوانش و درکی از مبارزە و حرکت‌های اعتراضی مردم هویدا کردەاست. مبارزە حق‌طلبانەی زنان، فعالیت و تلاش‌های مدنی در کوردستان ایران در عرصەی زیست‌محیطی و ادبی و آمدن مردم بە خیابان‌ها بە مناسبت‌های ملی میهنی، تردیدی نیست جهان این حرکت‌هارا می‌بیند. دنیا می‌بیند در دوران کرونا جمهوری اسلامی مسئولانە با آن برخورد نکرد، مردم خود مایە گذاشتند، بە بیمارستان‌ها و بیماران یاری رساندند. این مردم پیشتر نیز هنگام یورش موشکی بە قلعەی دمکرات با اعتصاب سراسری در شهرهای کوردستان نقش خود را بە نمایش گذاشتند. در رابطە با مسألەی کولبران مردم هموارە موضع گرفتند و کشتار کولبران را محکوم کردند. در کوردستان ایران در بسیاری از عرصەهای اجتماعی مردم راەهای مخالفت با رژیم را آزمودند.
جهان خارج متوجە میشود شعور سیاسی والایی در کوردستان ایران وجود دارد و ملت کورد در این بخس از کوردستان نشان دادند دست‌بردار هویت ملی خود نیستند و همچنان بە مبارزە ادامە می‌دهند. این مسائل در ادامەی خود مسئولیت خطیری را ایجاد می‌کنند، حزب ما در این زمینەها آنچە در توان داشتە بکار گرفتە و هموارە حامی و پشتیبان مبارزە و حرکت‌های اعتراضی مردم در داخل کشور بودەاست. با این وصف این مبارزە و حرکت‌های مردمی باید بە سطحی وسیعتر منتقل گردند در آن‌صورت است کە افکار عمومی در جهان را بسوی خود بهتر جلب می‌کنیم.
کاک خالد تمامی این نقاط قوت جنبش کوردستان ایران کە حزب دمکرات و جنابعالی بر آنها تأکید دارید بەجاست، ولی نقطە ضعف هم در این میان مشهود است، معضل شکاف در میان جنبش کوردستان و احزاب است کە ترمیم آن یکی از ملزومات و پیش‌فرض‌های تغییر و تحولات آیندەاست؛ این معضلات چگونە و چە وقت حل و فصل می‌شوند؟
در نشست کمیتەی مرکزی حزب کە طی چند روز گذشتە برگزار شد، ما تحلیل همجانبە و گستردەای از شرایط جهانی، ایران و مسألەی کورد داشتیم. طبیعتأ این تحلیل و بازنگری‌ها صرفأ برای گفتگو و تحلیل نبود، بلکە برای آن بود کە بدانیم ما بسان حزب دموکرات کوردستان میتوانیم چە راەکار و راە حلی اتخاذ کنیم. لذا در مرحلەی نخست ما بە تحلیل وضعیت عمومی در منطقە و ایران و ظرفیت دیپلماسی و توانایی‌هایمان در دیگر عرصەها، مجال‌ها و تهدیدات و مخاطرات پرداختیم. ما بە این نتیجە رسیدیم و این البتە باور همیشگی حزب دموکرات بودە کە برای آنکە در تمامی زمینەها تأثیرگذار باشیم و با صدایی متحد پا بە میدان بگذاریم، زمانیکە سخن از کوردستان ایران است و مردم از جان مایە می‌گذارند و از هر طریقی بە مخالفت با وضع موجود برخاستەاند، ضروری‌است همەی احزاب کوردستان در حد و اندازەی این جانفشانی‌ها، آمادەباشند و همە با احساس مسئولیت حرکت کنیم. این راە حل یعنی حرکت بسوی اتحاد عمل و انسجام صفوف مبارزاتی.
تا جایی کە بە ما مرتبط است، حزب دموکرات کوردستان در هیچ زمینەای کوتاهی نکردەاست، اما این کافی نیست، چرا کە احزاب و طرف‌های دیگری با دیدگاەهای متفاوت وجود دارند. بنابراین مسألەی اصلی این است کە چگونە می‌توان با احزاب و سازمان‌های دیگر بە یک هماهنگی و تشریک مساعی رسید. بطور مثال در مرکز همکاری احزاب کوردستانی بکوشیم پروژە و برنامەهای مشخص داشتەباشیم و این مرکز را بیش از پیش فعال سازیم و در عرصەهای مختلف یک‌‌صدا بسان صدای ملت کورد، برنامەهای خود را پیش ببریم. همچنین این موضوع کە حزب ما بکوشد با طرف‌های ایرانی بە یک درک مشترک پیرامون مسائل کلی ایران برسد و ایننکە با بر سر کار آمدن بایدن و دموکرات‌ها چە مجالی برای ما فراهم میشود، از دیگر مسائل مورد بحث بود.
موضوع دیگر این است چگونە این هماوایی و همکاری می‌تواند پیام مشترکی داشتە باشد کە در داخل کشور مردم وقتی جهت ابراز نارضایتی بە خیابان‌ها آمدند و شعار سر دادند این شعارها هماهنگ باشند و شعارها بر احزاب و جریان‌ها تقسیم نگردند. خوشبختانە کمیتەی مرکزی در همەی زمینەها پیام و رهنمود خاص خود را داشت و دفتری سیاسی را مکلف نمود در پی عملی‌کردن آنها باشد.
کاک خالد در مورد وحدت سخن بسیار است و مردم نەتنها در کوردستان ایران، بلکە در بخش‌های دیگر کوردستان نیز بە واقعیت دو حزب دموکرات زوم کردەاند. پر واضح است اولویت نخست در کوردستان ایران وحدت مجدد دو حزب دموکرات است و می‌دانم در نشست کمیتەی مرکزی بطور جدی در مورد آن بحث و گفتگو شدەاست و اینک دیدار هیأت‌های طرفین انجام می‌گیرد. آیا در این خصوص پیشرفت و خبر امیدبخشی هست کە شما آن را بیان کنید؟
انتظارات مردم کوردستان ایران بجاست و من از سوی حزب دموکرات کوردستان بەدیدەی تقدیر بدان می‌نگرم. تا جایی کە بە حزب ما برمی‌گردد از چند سال پیش تاکنون در راستای وحدت مجدد صفوف حزب دموکرات تلاش کردیم و بر این باوریم افق اتحاد احزاب کوردستان ایران در گرو حل مسألەی انشقاق دموکرات‌هاست. این پروسە فراز و فرود بسیاری داشتە و باید صبور بود. با این وصف باید بە وحدت صفوف حزب دموکرات بسان یک ضرورت میهنی و سیاسی بزرگ کە بر آیندەی مبارزات خلق کورد تأثیرگذار است نگریست. ما تصریح کردیم همە راە‌حل‌ها، در اتحاد و هماوایی نیرومند است. لذا در این اواخر و در ادامەی دیدارهای دو طرف، اینک هیأت طرفین با هم در حال گفتگو هستند. ما آسیب‌شناسی کردیم کە چرا نتوانستەایم مسألەی اتحاد مجدد را عملی گردانیم و این مشکل را بررسی کردیم. در شرایط کنونی هر دو طرف آمادگی دارند و هیأتهایمان در دیدار و گفتگوها جنبەهای گوناگون این پروسە و راهکارهای اتحاد مجدد دو حزب دموکرات و برطرف کردن موانع این اتحاد را مورد بحث قرار می‌دهند.
خوشبختانە در رهبری دو طرف ارادەای قوی برای این امر می‌بینم و تودەهای مردم کوردستان حق دارند انتظار چند سالەاشان بوقوع بپیوندد، در عین حال وظیفەی اعضای دو طرف است کە از هر لحاظی آمادە باشند. وظیفەی اعضای رهبری هر دو حزب است در راستای این هدف ارادەاشان قوی‌تر باشد و بتوانیم باهم این مسئولیت خطیر را بە انجام برسانیم. در پی آن نیز باید در چارچوب یک حزب واحد الزامات و تعهدات خود را عملی سازیم؛ این اتحاد می‌تواند پیام شایستەای برای مبارزە و فعالیت‌های ما در کوردستان ایران باشد.
درست است اتحاد مجدد حزب دموکرات موانع زیادی داشتە و در گفتگوی طرفین شاهد فراز و فرودهایی بودیم، اما مهم این است کە با احساس مسئولیت این موانع را طی کنیم. حال مادامیکە انتظارات و خواست‌های مردم کوردستان و ما باید جامەی عمل بپوشد، من نیز انتظار دارم مردم کوردستان در مبارزە خود علیە جمهوری اسلامی اتحاد و هبستگی خود را از یاد نبرند. این مهم سنگ‌بنای پیروزی‌است و پیروزی ازآن ماست.
کاک خالد تشکر می‌کنم از وقتی کە برای این گفتگو گذاشتید
من هم از شما تشکر می‌کنم، خستە نباشید
