سرنوشت برجام و بازگشت آمریکا و رژیم جمهوری اسلامی بە این توافق کە اساسأ توافقی اکسپایر و زمان بسر شدە است، بە یکی از معضلات بین آمریکای جو بایدن دموکرات و جمهوری اسلامی در حال پایان دوران ریاست جمهوری حسن روحانی تبدیل شدەاست. در این رابطە آنتونیو گوترش بدون احتساب گسترش فعالیت‌های موشکی جمهوری اسلامی کە بە خطری جدی برای کشورهای منطقە تبدیل شدە و همچنین اقدامات آشوب‌طلبانەی این رژیم در کشورهای خاورمیانە، خواستار برون‌رفت از بە گفتەی وی بن‌بست کنونی شدەاست.
دبیرکل سازمان ملل می‌گوید با توجه به «دشواری‌های فزاینده»، توافق هسته‌ای موسوم به برجام فعلا در وضعیت «بن‌بست» است، ولی این وضعیت به‌تدریج به سمت داشتن یک «توافق حیاتی برای صلح و ثبات» پیش می‌رود.
آنتونیو گوترش روز پنج‌شنبه، ۹ بهمن‌ماه، با تاکید بر این که منتظر «راه حل فوری» برای حل بن‌بست کنونی نیست، برجام را یک «پیروزی دیپلماتیک» دانست و گفت باید ایران و آمریکا برای خروج از این وضعیت تعامل و همکاری کنند.
او از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم علیه ایران و گام‌های ایران برای افزایش ظرفیت هسته‌ای خود به عنوان «موانع و پیچیدگی‌های» موجود نام برد و گفت برای حل این مشکلات «کارهای زیادی باید انجام شود».
در حال حاضر نحوه احیای کامل برجام به یک موضوع مناقشه‌برانگیز تبدیل شده است. دولت آمریکا می‌گوید ایران به اجرای کامل برجام متعهد نیست و برای احیای برجام باید به تعهدات هسته‌ای خود طبق توافق هسته‌ای بازگردد.
دولت ایران در مقابل اعلام کرده است که آمریکا باید پیش از بازگشت برجام اقدام به لغو تحریم‌ها کند.
در تازه‌ترین موضع‌گیری، محمود واعظی، رئيس دفتر حسن روحانی، تاکید کرد: «زمانی به تعهدات برجامی خود عمل می‌کنیم که مطمئن شویم که اروپا و آمریکا به تعهدات خود عمل می‌کنند.»
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز در گفت‌وگو با شبکه روسیا الیوم، از دولت بایدن خواسته است که با تجدیدنظر درباره تحریم‌ها «مسیر درست» را انتخاب کند.
در روزهای گذشته برخی از مقام‌های حکومت ایران درباره احتمال پیچیده‌تر شدن شرایط هشدار داده‌‌اند.
مجید تخت‌روانچی، سفیر رژیم ایران در سازمان ملل متحد، روز ۹ بهمن با تاکید بر این که «پنجره بازگشت دوباره آمریکا به توافق هسته‌ای در حال بسته شدن است» از دولت جو بایدن خواست که «به سرعت اقدام کند» و تحریم‌های اقتصادی را لغو کند.
شایان ذکر است مجلس رژیم که اصولگرایان تندرو در آن اکثریت را در اختیار دارند، دولت حسن روحانی را ملزم کرد سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ذخیره کند و اگر تا سوم اسفند سال جاری، تحریم‌های مالی، بانکی و نفت حذف نشود، بازرسان آژانس از ایران اخراج شوند و ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
پیش از این، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی با هشدار درباره اجرای کامل این قانون توسط دولت ایران، خواستار افزایش تلاش‌های بین‌المللی برای نجات برجام شده است.
یکی از اهداف اصلی توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران، موسوم به برجام، در سال ۱۳۹۴، این بود که فاصله ایران با تولید مواد مورد نیاز برای ساخت بمب اتمی به مدت حداقل یک سال برساند.
