رژیم جمهوری اسلامی برای بازگرداندن بدون قید و بند آمریکا بە برجام دست بە نصب سانتریفوژهای نسل جدید در نطنز و فردو زدەاست. این در حالی است کە آمریکا و کشورهای متحد او در برجام خواستار بازگشت جمهوری اسلامی بە برجام و توقف برنامەهای تحریک‌آمیز این رژیم هستند.
نماینده جمهوری اسلامی نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین روز سه‌شنبه ۱۴ بهمن در یادداشتی توئیتری از نصب سانتریفوژهای نسل جدید در نطنز و فردو خبر داد.
کاظم غریب آبادی نوشته است که «دو زنجیره ۳۴۸ تایی از سانتریفوژهای آی.آر.۲.ام (IR2M) در نطنز» نصب شده و هم‌اکنون، مشغول کار «با یو.اف.۶(UF6) هستند» و نصب «دو زنجیره سانتریفوژهای آی.آر.۶ (IR6) هم در فردو» آغاز شده است.
او تاکید کرده است که «نصب تعداد بیشتری از سانتریفوژهای جدید در راه است».
بە گزارش رادیو فردا و بە نقل از خبرگزاری رویترز نیز در همین روز گزارش داد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ، آغاز غنی‌سازی اورانیوم با استفاده از سانتریفوژهای نسل جدی آی.آر.۲.ام در تاسیسات نطنز را تایید کرده است.
آژانس پیشتر هم در روز ۲۸ آبان گزارش داده بود که ایران تزریق گاز هگزافلوراید اورانیوم یا همان یو.اف.۶ به دستگاه‌های سانتریفوژ نسل دو را در نطنز آغاز کرده است.
این سازمان، اقدامات اخیر ایران را «فراتر از محدودیت‌های برجام» خوانده است.
در همین حال، وزیر خارجه آمریکا روز ۱۲ بهمن هشدار داد که چنانچه ایران به نقض تعهدات هستهای خود ادامه دهد، فقط «چند هفته» تا تولید مواد شکافت‌پذیر هستهای (موسوم به شکافا) برای ساخت سلاح هستهای فاصله دارد.
بر اساس توافق هستهای موسوم به برجام، ایران مجاز است فقط از سانتریفوژهای نسل اول آی.آر.۱ (IR1) برای غنی‌سازی اورانیوم در حدی معین استفاده کند.
یکی از اهداف اصلی توافق هستهای شش قدرت جهانی با ایران در سال ۱۳۹۴، این بود که ظرفیت گریز هستهای، یعنی فاصله ایران با تولید مواد مورد نیاز برای ساخت بمب اتمی حداقل به یک سال افزایش یابد.
با وجود این، حکومت حاکم برایران از اردیبهشت پارسال حجم غنی‌سازی را افزایش داده و از راه‌اندازی تعداد بیشتری از سانتریفوژهای نسل جدید و ممنوع شده در نطنز و فردو خبر داده است.
موضوع عدول ایران از تعهدات هسته‌ایش در هفته‌های اخیر پس از آن‌که مجلس شورای اسلامی طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» را به تصویب رساند، حساس‌تر شده است.
مجلس ایران در این مصوبه که روز ۱۱ آذر تصویب کرد، دولت را ملزم کرده است که سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ذخیره کند و اگر تا سوم اسفند سال جاری، تحریم‌های مالی، بانکی و نفت حذف نشود، بازرسان آژانس از ایران اخراج شوند و ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
در هفته‌های اخیر، قدرت‌های اروپایی نیز بارها با انتشار بیانیه‌های متعدد از این نوع اقدامات ایران ابراز نگرانی کرده و خواستار بازگشت ایران به تعهدات هستهای خود در برجام شده‌اند.
این در حالی است که مقامات حکومت ایران ضمن رد این درخواست‌ها ادعا می‌کنند که این اقدامات در واکنش به خروج دولت آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های شدید علیه ایران انجام شده است.
