سند ایران و چین کە با توجە بە معاهدەی نیگین ترکمانچای میان سلسلەی قاجار و روسیە تزاری بە “ترکمانچین” معروف گشتە با مخالفت چهرەهای سیاسی، فرهنگی و اکثریت روشنفکران کشور مواجە گشتەاست. در این میان سینماگران مطرح کشور نیز برغم فشار مراکز امنیتی با این ننگنامەای کە آخوندها برای مردم ایران بە ارمغان آودەاند بە مخالفت برخاستەاند.
در پی انتشار بیانیه ۱۸ سینماگر ایرانی علیه سند همکاری ایران و چین و علیرغم انتشار خبرهایی مبنی بر فشار بر آنان برای پس گرفتن امضای خود، ۴۳ سینماگر و نویسنده دیگر هم به امضاکنندگان این بیانیه پیوستند.
امضاکنندگان در این بیانیه که روز ۱۴ فروردین منتشر شد، سند همکاریهای راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین را «فاقد وجاهت و مشروعیت» اعلام و تأکید کردهاند این سند که «مفاد آن از ما مردم ایران پنهان شده است، در راستای منافع ملی» نیست.
در روزهای گذشته خبرهایی از فشار و تهدید علیه ۱۸ فیلمساز امضاکننده بیانیه منتشر شده بود، ازجمله محمد رسولاف، کارگردان ایرانی، خبر داد که یک خبرنگار وبسایتی وابسته به سپاه پاسداران با بیشتر امضاکنندگان تماس گرفته و حتی آنان را به بازداشت نیز تهدید کرده است.
همزمان در روزهای گذشته رسانههای نزدیک به سپاه پاسداران و خامنەای از جمله روزنامه کیهان، خبرگزاری تسنیم و وبسایت مشرقنیوز با انتشار مطالب مختلف بهشدت از فیلمسازان امضاکننده بیانیه انتقاد کردند.
با این حال روز گذشته خبر رسید که ۴۳ سینماگر و نویسنده دیگر نیز به جمع امضاکنندگان این بیانیه پیوستهاند.
در میان سینماگران و چهرههای فرهنگی و هنری اضافهشده به جمع فیلمسازان منتقدِ سند همکاری ایران و چین نامهای شناختهشدهای چون مهناز افشار، میترا حجار، محسن امیریوسفی، سامان سالور، عنایت سمیعی، مصطفی خرفهپوش و فرشته صدرعرفایی به چشم میخورد.
جعفر پناهی، محمد رسولاف، کیومرث پوراحمد، علی مصفا، مصطفی آلاحمد، سعید ابراهیمیفر، محسن استادعلی، مجید برزگر، عزیزالله حمیدنژاد، علیرضا رئیسیان، محمدعلی سجادی، مهوش شیخالاسلامی، محمد شیروانی، ناصر صفاریان، عبدالرضا کاهانی، خسرو معصومی،فرهاد مهرانفر و مجتبی میرطهماسب امضاکنندگان نخست این بیانیه بودند.
با اضافه شدن سینماگران، نویسندگان و فعالان فرهنگی دیگر به ۱۸ فیلمساز، مجموع منتقدان سند همکاری ایران و چین در میان اهالی فرهنگ و هنر به ۶۱ نفر رسید.
سند همکاریهای راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین روز هفتم اسفند ۱۳۹۹ به امضای وزرای خارجه دو کشور رسید، ولی تاکنون متن کامل آن منتشر نشده است.
انتشار اخبار مربوط به امضای این سند در طول یک سال گذشته با انتقادات گستردهای همراه بوده است و برخی مخالفان از این سند به عنوان سند «فروش ایران به چین» نام میبرند.