رژیم حاکم بر ایران در حال عقبنشینی از مواضع خود در قبال آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و چنین پیداست سردمداران رژیم در مذاکرات وین نیز کە از سوی کشورهای عضو برجام نومیدکنندە و وقتکشی از سوی جمهوری اسلامی ایران عنوان شدە، باز هم ناچار بە “نرمش قهرمانانە” خواهند شد. رژیم ایران در هفتههای گذشته رویکردی پرفراز و نشیب درباره همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی داشته است. دو روز پس از آنکه رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت مطالبه نظارت بر تاسیسات کرج فراتر از برجام و پادمان است، ایران پذیرفت دوربینهای جدید آژانس در آنجا نصب شوند.
بە گزارش رادیو زمانە وبسایت نورنیوز وابسته به علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران از توافق ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی بر سر نظارت بر تاسیسات کرج خبر داد. نونیوز نوشته:
«بهدلیل اتمام بخش اصلی بررسیهای قضایی امنیتی بهروی دوربینهای آسیبدیده و همچنین نظر به اقدام آژانس در محکوم کردن خرابکاری در مجتمع تسا و پذیرش بررسی فنی دوربینها از سوی کارشناسان ایران قبل از نصب، ایران در اقدامی داوطلبانه، اجازه جایگزینی دوربینهای جدید بهجای دوربینهای آسیبدیده را به آژانس داده است.»
حمله به تأسیسات شرکت تکنولوژی سانتریفیوژ ایران، TESA دوم تیر سال جاری اتفاق افتاد. بنا بر اطلاعاتی که اکنون داریم این حمله با استفاده از پهپاد صورت گرفته و خسارت قابل توجهی به سوله اصلی تولید قطعات حساس ماشینهای پیشرفته غنیسازی اورانیوم وارد شده است.
رژیم ایران پس از این حمله که ابتدا آن را حادثه و سپس خرابکاری اسرائیل خواند، دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تعلیق کرد. کاظم غریبآبادی، نماینده وقت ایران در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین گفته بود که «از آنجا که تحقیقات امنیتی و قضایی در مورد مجتمع تسای کرج همچنان ادامه دارد، تجهیزات نظارتی این مجتمع در زمره تجهیزات تحت سرویس فنی قرار نمیگیرند.»
مقامهای ایران تا پیش از توافق امروز، حافظه دوربینهای این مجتمع را در اختیار آژانس قرار نداده بودند، همچنین دوربینهایی که در این حمله آسیب دیدهاند با تجهیزات جدید جایگزین نشده بودند.
«صدور این مجوز بههیچوجه نقضکننده قانون مجلس شورای اسلامی نیست و بر اساس همان قانون، تصاویر ضبطشده توسط این دوربینهای جدید مانند تصاویر دوربینهای قبلی در اختیار آژانس قرار نخواهند گرفت و همچنان نزد سازمان انرژی اتمی ایران محفوظ خواهند ماند.»
رژیم ایران در این تأسیسات قطعات سانتریفیوژهای پیشرفته را تولید میکند. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس روز اول آذر در یک سفر فوری به تهران تلاش کرد با مقامهای ایران در مورد موارد اختلافی از جمله تاسیسات کرج به توافق برسد. در این سفر که قبل از دور هفتم مذاکرات وین انجام شد، او تلاش کرد ایران را مجاب کند تا دوباره به آژانس دسترسی لازم را بدهند و البته ناموفق بود. روایت این ناکامی را مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در جلسه فصلی شورای حکام آژانس اعلام کرد و گفت که سفرش به تهران بینتیجه بوده است.
بعد از سفر گروسی، قدرتهای غربی از صدور قطعنامهای در نشست شورای حکام علیه ایران صرف نظر کردند، به این امید که دور هفتم مذاکرات با یک بحران آغاز نشود.
مقامهای تهران تا هفته گذشته که برنامه کشورهای غربی برای تشکیل جلسه فوقالعاده شورای حکام آژانس و صدور قطعنامه علیه ایران در صورت بینتیجه بودن مذاکرات، جدی شد، ادامه نظارت آژانس بر تاسیسات کرج را رد میکردند. حال به نظر میرسد ایران تصمیم گرفته نزاعش با غرب را به چانهزنی بر سر متن توافق احتمالی محدود کند و بخشی از نگرانیهای آژانس را پاسخ دهد.
پیش از انتشار این خبر، وبسایت نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران نوشته بود که تغییر رویکردشان به دلیل فضاسازی رسانهای اسرائیل درباره آغاز غنیسازی ۹۰ درصدی اورانیوم است و آنها میخواهند توطئه تلآویو را نقش بر آب کنند:
«جعل اخبار هدفمند از سوی صهیونیستها در خصوص اقدامات ایران برای غنیسازی ۹۰ درصد ضمن آنکه فضای غیر واقعی و مخدوشی را در مورد فعالیتهای صلحآمیز هستهای ایران ایجاد کرد، اخبار مذاکرات وین را نیز تحتالشعاع خود قرار داد. حجم گسترده اخبار منتشر شده در این زمینه که با هدف فشار به تیم مذاکرهکننده ایرانی در وین و متهمسازی ایران به وقتکشی در مذاکرات برای پیشبرد برنامههای جدید هستهای جعل و منتشر شد موجبات بروز برخی نگرانیها در مقامات سیاسی مرتبط با گفتوگوهای وین را نیز فراهم ساخت.»
آمریکا در روزهای گذشته هشدار داده بود که اگر مذاکرات هستهای به بنبست برسد درخواست برگزاری نشست فوقالعاده شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی را خواهد داد و تلاش خواهد کرد قطعنامهای علیه تخلفهای ایران صادر شود.