درحالیکە تنها دو روز از مرگ بکتاش آبتین نویسندە و فیلم‌ساز شهیر ایرانی دربند می‌گذرد و جهانیان و سازمان‌های مدافع حقوق بشر را بر علیە جمهوری اسلامی و رفتاری کە با زندانیان دارد برانگیخت، سازمان زندانهای ایران طی ابلاغی پیرامون بە قول این سازمان بدرفتاری با محکومان هشدار دادەاست.
سازمان زندانهای رژیم زیر مجموعه دستگاە قضایی بخشنامه‌ای برای رعایت “حقوق زندانیان و بازداشت شدگان” صادر کرده است. این بخشنامه اندکی پس از انتشار گزار‌ش‌های متعدد و همچنین افشای مواردی از بدرفتاری با زندانیان و بازداشت‌شدگان در زندانهای ایران منتشر می‌شود.
علاوه بر این در روزهای گذشته به دنبال جانباختن بکتاش آبتین، نویسنده زندانی بار دیگر انتقادها از بدرفتاری و نحوه اداره زندان‌ها بالا گرفت.
اکنون میزان خبرگزاری رسمی دستگاە قضایی ایران خبر داده که بخشنامه‌ای با عنوان”حقوق زندانیان و بازداشت شدگان و رعایت جنبه‌های اسلامی، اخلاقی و انسانی در برخورد با آنان” صادر شده است.
میزان در گزارش خود نوشته این بخشنامه را به دنبال تاکید غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضائیه برای “ساماندهی وضعیت زندان‌ها و ملاحظه حقوق زندانیان” تدوین شده است.
دستورالعمل سازمان زندان‌ها شامل چه مواردی است؟
“به حداقل رساندن بازداشت‌های موقت، برخورد با متخلفین و متعدیان به حقوق زندانیان در بازداشتگاه‌ها و زندان‌ها و ضرورت نظارت بر عملکرد ضابطین قضایی” از جمله مواردی بود که گفته شده رئیس قوه قضائیه خواستار توجه به آن شده است.
دستور العمل سازمان زندان‌ها هشت بند دارد، از جمله:
- سنجش وضعیت زندانی از حیث روانی و جسمی
- نحوه اعزام‌های زندانیان به خارج از زندان
- ملاقات‌های زندانیان با اعضای خانواده
- دسترسی به وکیل
- حقوق متهمان در بدو ورود به بازداشتگاه‌ها و زندان
- تفکیک و طبقه بندی زندانیان
- شرایط حبس در سلول انفرادی
- تسهیلات ویژه برای زندانیان زن، زنان باردار، مادران و اقلیت های دینی
- ممنوعیت اجبار استفاده از پوشش چادر برای زنان
- ممنوعیت اجبار متهمان جرایم سیاسی و مطبوعاتی، متهمان جرایم مالی (حقوقی) و افراد زیر هجده سال برای پوشیدن لباس متحدالشکل زندان
وضعیت زندانهای ایران در ماه‌های گذشته بیش از پیش جنجال‌برانگیز شده بود.
اواسط آبان ماه امسال محمدمهدی حاج محمدی، رئیس سازمان زندان‌ها در ایران کمتر از یک سال و نیم پس از به عهده گرفتن این سمت برکنار شد.
مرداد ماه امسال گروهی هکری که خود را “عدالت علی” می‌نامید ویدئوهایی برای رسانه‌ها ارسال کرد که می‌گفت با هک دوربین‌های زندانهای مختلف ایران به دست آورده است. فیلم‌هایی که حکایت از بدرفتاری با زندانیان و کتک زدن و شکنجه آنها داشت.
گروه سایبری عدالت علی اخیرا نیز اسناد و تصاویر محرمانه‌ای را برای بی‌بی‌سی فارسی فرستاده بود که نشان می‌داد قطع تلفن، ملاقات و همچنین انتقال زندانیان از جمله رویه‌های معمول مسئولان در اداره زندان اوین است.
در دهه‌های گذشته، بسیاری از زندانیان جرایم عادی و سیاسی در زندان‌ها و بازداشتگاه‌های ایران جان باخته‌اند. ستار بهشتی، مهرداد سپهری، سینا قنبری، ارشاد رحمانیان، دانیال زین‌العابدینی، زهرا بنی یعقوب، ابراهیم لطف الهی، ولی الله فیض مهدوی، وحید حیدری، ناصر عیسی‌زاده و سارو قهرمانی از جمله افرادی هستند که ظرف سال‌های گذشته در زندان جان خود را از دست داده‌اند.
نهادهای ناظر بر وضعیت حقوق بشر در ایران می‌گویند “بدرفتاری و شکنجه” زندانیان و بازداشتی‌های شهرستان‌ها به مراتب بیشتر از زندانهای پایتخت و مرکز رایج است.
