ارتش روسیه روز جمعه در ادامه تجاوز نظامی به خاک اوکراین، نیروگاه هستهای زاپوریژیا، بزرگترین تاسیسات اتمی اروپا، را تصرف کرد. ارتش روسیه پیشتر نیروگاه هستهای چرنوبیل را تصرف کرده بود.
بە گفتەی رادیو فردا این نیروگاه در پی شلیک توپخانه روسیه به طور موقت دچار حریق شد که منجر به مجروح شدن دو نفر از کارکنان امنیتی اوکراینی این نیروگاه شد.
تصرف و وقوع آتشسوزی چند ساعته در این نیروگاه علاوه بر ایجاد موج نگرانی جهانی، با واکنش منفی آمریکا مواجه شد. واشینگتن این اقدام را «تجاوزی بیمحابا» خواند و تاکید کرد این اقدام خطرناک روسها میتوانست به بروز فاجعه منجر شود. وقوع آتشسوزی همچنین به سقوط بازارهای سهام جهانی در روز جمعه منجر شد.
وزارت خارجه چین روز جمعه از دو طرف خواست که ایمنی و امنیت تاسیسات اتمی اوکراین را تضمین کنند. چین به عنوان متحد روسیه تاکنون از محکوم کردن حمله روسیه و «تهاجم» خواندن این رخداد خودداری کرده است.
دیپلماتها نیز از تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد در پی رخداد روز جمعه خبر دادند.
ساعتی پس از آتشسوزی در «ساختمان آموزشی» نیروگاه زاپوریژیا، مقامهای ناظر در اوکراین، اعلام کردند که اطفای حریق موفق بوده و تاسیسات در حال حاضر امن است.
با این حال، مقامات همچنان نگران شرایط نامطمئن فعلی هستند، زیرا کارکنان اوکراینی تحت کنترل نیروهای روسیه در شرایط جنگی به سر میبرند و دسترسی مدیران به آنها قطع شده است.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در توصیف وضعیت این نیروگاه گفت از میان شش رآکتور موجود در نیروگاه، تنها یک رآکتور در زمان حمله روسیه با ۶۰ درصد ظرفیت فعال بود و هیچ گزارشی مبنی بر انتشار مواد رادیواکتیو و بالا بودن میزان تشعشعات در منطقه دریافت نشده است.
وزارت دفاع روسیه نیز از فعالیت عادی این نیروگاه خبر داد و تقصیر این آتشسوزی را به گردن «خرابکارهای اوکراینی» انداخت.
تصرف نیروگاه هستههای زاپوریژیا توسط ارتش روسیه در شرایطی است که این نیروگاه تامینکننده بیش از یکپنجم برق در سراسر اوکراین است.
پس از هشت روز مقامت نیروهای اوکراینی در برابر تهاجم مسکو، تصرف این نیروگاه بزرگترین پیشروی و دستاورد روسها در خاک اوکراین محسوب میشود.
همزمان با پیشروی ارتش روسیه و تصرف این نیروگاه، ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین، در پیامی ویدئویی مردم روسیه را به تظاهرات ضدجنگ فراخواند.
او همچنین خطاب به مردم اروپا گفت: «اروپاییها، لطفا از خواب بیدار شوید. به سیاستمداران خود بگویید نیروهای روسیه مشغول آتشباران یک نیروگاه هستهای در اوکراین هستند.»
ولودیمیر زلنسکی افزود که پس از وقوع انفجار در نیروگاه زاپوریژیا تصور کرده بود که پایان اروپا رقم خورده است و باید جمعیت کل اروپا تخلیه شود.
در پی حمله روسیه به بزرگترین نیروگاه اتمی اروپا، زلنسکی همچنین با جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، و دیگر رهبران دنیا تماس تلفنی برقرار کرد.
گزارشها حاکی است که از زمان تهاجم نظامی روسیه به اوکراین در پی صدور فرمان ولادیمیر پوتین در روز ۲۴ فوریه (پنجم اسفند) هزاران تن کشته یا زخمی شدهاند و بیش از یک میلیون و دویست هزار نفر پناهجو از اوکراین گریختهاند.