روزنامه واشینگتنپست در گزارشی مفصل، به تخلفات گسترده در روند تولید واکسن برکت در ایران پرداخته و نوشته است که این واکسن به رغم هشدار جدی کارشناسان، بدون طی کامل مراحل مطالعاتی، مجوز مصرف اضطراری دریافت کرد.
گزارش مشروح واشینگتنپست روز یکشنبه ۳۰ مرداد در صفحه نخست این روزنامه آمریکایی منتشر شد و بر اساس بررسی صدها سند مالی و اداری و همچنین مصاحبه با بیش از ده کارشناس مختلف تدوین شده است.
این گزارش با اشاره به نامه هشدارآمیزی که خرداد پارسال فرید نجفی، معاون وقت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، به سعید نمکی، وزیر وقت بهداشت، یادآور شده است که نمکی به چنین هشدارهایی بیاعتنایی کرد و کمتر از یک هفته بعد اختصاص مجوز مصرف اضطراری به واکسن کووبرکت را اعلام داشت.
معاون وزیر بهداشت در نامهاش به سعید نمکی نوشته بود: “تصمیمگیری برای مصرف عمومی واکسن بدون طی شدن فاز ۳ کارآزمایی بالینی تصمیمی خطیر و تاریخی است.”
او در این نامه همچنین هشدار داده بود کسانی که مجوز مصرف اضطراری صادر میکنند نباید “تعارض منافع اقتصادی/مالی” داشته باشند. با این حال به نوشته واشینگتنپست، تولید واکسن برکت حامیانی قدرتمند در پشت پرده داشت و هشدار کارشناسان راه به جایی نبرد.
واکسن برکت محصول بنیاد برکت، یکی از شرکتهای وابسته به “ستاد اجرایی فرمان امام”، بود. ریاست این ستاد با محمد مخبر، معاون اول فعلی ابراهیم رئیسی، بوده است و این ستاد زیر نظر مستقیم علی خامنهای فعالیت میکند.
واشینگتنپست با انتشار جزییاتی اقتصادی، در یک جدول نشان داده است که چگونه سود خالص شرکت وابسته به ستاد فرمان امام یک باره به بیش از دو برابر سال قبلتر و چند برابر سالیان پیش رسید.
در این گزارش همچنین به نقش هواپیمایی ماهان و شرکت سابیر بینالملل، هر دو وابسته به سپاه پاسداران، در انتقال تجهیزات تولید واکسن برکت اشاره شده است. بنابر این گزارش، کاملترین جزییات علمی درباره واکسن برکت که تاکنون در دسترس عموم قرار گرفته، مقالهای بود که فروردین امسال در ژورنال پزشکی بریتانیا (بیامجی) منتشر شد.
این مقاله را مینو محرز و همکارانش نوشته بودند و عنوان میکرد که مطالعات مربوط به فازهای یک و دو بالینی تایید میکند واکسن برکت علیه کووید۱۹ آنتیبادی تولید میکند و عوارض جانبی جدی ندارد.
به نوشته واشینگتنپست، در ژورنال پزشکی بریتانیا ذکر نشده بود که مینو محرز با شرکت “شفا” وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام همکاری داشته و از آنجا حدود شش هزار دلار پول دریافت کرده است و از این رو باید به آن تصریح گردد.
اما پیش از اینکه این مقاله، به عنوان نخستین اثر علمی درباره برکت، منتشر شود این واکسن به میلیونها شهروند ایرانی تزریق شده بود. به نوشته واشینگتنپست، مینو محرز به سوالات ایمیلی این روزنامه پاسخی نداد.