کوردستان: لطف کنید مختصرا خودتان را برای خوانندگان روزنامه کوردستان معرفی کنید؟
من علی سلیمانی از فعالین حرکت ملی آذربایجان هستم که در سال ١٣٦٠ به علت فعالیتهای مطبوعاتی از طرف حکومت جمهوری اسلامی دستگیر و توسط دادگاه انقلاب تبریز به صورت بلاتکلیف نزدیک به ٣ سال حبس بودم و بعد از آزادی نیز به فعالیتهای مطبوعاتی خود ادامه داده و به همین دلیل دهها بار از سوی مامورین اطلاعات اردبیل دستگیر شدم. با همکاری دوستانم هفته نامه شمس تبریز را در سال ١٩٩٨ منتشر میکردیم و من نیز عضو هئیت تحریریه بودم که در سال٢٠٠٠ هفته نامه توقیف و من دوباره به مدت دو ماه بازداشت شدم وبه دلیل تهدیدها و فشارهای مامورین اطلاعات در سال ٢٠٠١ ناچار به ترک وطن شدم و اکنون در امریکا اقامت دارم.
کوردستان: از اشنایی با مرحوم حسین قاسملو برادر شهید دکتر عبدالرحمان قاسملو صحبت کنید، شخصیت حسین قاسملو چطور بود و در زندان چه بحث هائی داشتید ؟
زمانی که بعد از مراحل بازجویی و گذراندن بند مجرد که هرتازه واردی طبق مقررات زندان تبریز به بند مجرد فرستاده میشد (بند مجرد بند انفرادی بود که تقریبا ١ و نیو متر در ٢ متر بود که گاهی در ان تا ١٥ نفر را جا میدادند و اینطور زندانیان را مورد شکنجه قرار میداند که حتی نفس کشیدن برای ما مشکل میشد) به بند سه گانه که بندعمومی بود فرستاده شدم. بعد از چند روز پیرمردی را دیدم که اغلب به تنهایی قدم میزد و معمولا از معاشرت با دیگران پرهیز میکرد که توجه مرا هم به خود جلب کرد که بعد از پرس و جواز زندانیان دیگر گفتند که ایشان برادر دکتر عبدالرحمان قاسملو هستند. این امر برای من که در رابطه با مسایل ملی دستگیر شده بودم قابل توجه بود چون من نکات مشترکی را بین مبارزات مردم کورد و اذربایجان احساس میکردم و برایم اهمیت داشت که بیشتر از شکل مبارزات مردم کورد اطلاعات داشته باشم و در این زمینە مرحوم حسین قاسملو فرصتی بود. به همین دلیل سعی کردم به هر بهایی باشد با ایشان رابطه برقرار نمایم البته میدانستم این امر به این سادگیها هم نخواهد بود چون جاسوسان زندان این امر را برای ما دشوار می ساختند البته من مشکلی نداشتم چون به خود اعتماد داشتم. سختی کار این بود که من چگونه اعتماد ایشان را جلب کنم چون ایشان با توجه به موقعیت دکتر عبدالرحمان قاسملو دبیرکل حزب دمکرات کوردستان تحت نظر بودند و جاسوسان چهار چشمی اقای حسین قاسملو را زیر نظر داشتند و این را خود ایشان میدانستند و به همین امرهم سعی میکردند ارتباط خود را در زندان محدود کنند. دوستانی که در اطاق ایشان داشتم از انها خواهش کردم که مرا هم در اطاق خود جا دهند که دوستان این امر را پذیرفتند و تقریبا مشکل ارتباط عادی تا حدی حل گردید. البته این را میدانستم نباید به طرح مسئله عجله داشته باشم تا ایشان ان شناخت را از من به دست اورند من به ایشان پیشنهاد کردم به صورت مشترک غذایمان را بخوریم ایشان با توجه به اینکه ملاقاتی نداشتند قبول نمیکردند اما با تاکید من نهایت قبول کردند و نهایت بین ما ان صمیمیت بوجود امد. شخصیت ایشان واقعا فوق العاده بود با توجه به موقعیت شغلی خود که مهندس راه و ساختمان بودند و پیمانکاری ساختمان در کوردستان کار کردە بودند، تمام مناطق کوردستان را وجب به وجب می شناختند و با روحیات مردم تمام ایلات اشنایی داشتند و این امر اورا قادر می ساخت تحلیل جامعی ازمبارزات گذشته و حال مردم کوردستان ارائه نماید. با توجه به اینکه نزدیکی خاصی به قاضی محمد داشته و کار مترجمی را برای بیشتر مهمانهای خارجی مرحوم قاضی انجام دادە بود، اطلاعات فراوانی از مسایل پشت پرده داشت. متاسفانه برای ایشان امکانی بوجود نیامد که آنها را برای این نسل مکتوب کند از ارتباط معنوی خاصی که بین مرحوم پیشه وری، رهبر حزب دمکرات آذربایجان و قاضی محمد، رهبر حزب دمکرات کوردستان، وجود داشته داستانهای فراوانی نقل میکردند و معتقد بودند که مبارزات مردم اذربایجان و کوردستان حکومت ملی خود را تشکیل داده بودند اما شرایط جهانی برای این امر امادگی لازم را نداشت و هر دو ملت قربانی شرایط جهانی شدند.
کوردستان: چه سالی و برای چه موضوعی با دکترعبدالرحمان قاسملو دیدار کردید؟
مرحوم حسین قاسملو ارتباط مستمری با دکتر عبدالرحمان داشتند و معمولا شرایط و وضعیت را به صورت تحلیل برای ایشان می فرستادند. یکی از این تحلیلها را که من ان را دیده بودم شرایط بعد از جنگ ایران و عراق را پیش بینی کرده و معتقد بودند که حزب ناگزیر باید خود را برای ان شرایط آماده کند چون اوضاع و احوال قطعا تغییر خواهد کرد و بنابراین یک مبارزه سیاسی را به حزب پیشنهاد میکرد و برای تحقق این امر لازم میدانست حزب برای اثبات موقعیت خود درکشور روابط خود را با دیگر ملتهای موجود در ایران برقرار نموده و گروههای موجود در ان را با خود هم اهنگ سازد. در راستای این امر با توجه به اینکه میدانستند من با اغلب فعالین حرکت ملی اذربایجان رابطه خوبی دارم دیدار مرا با دکترعبدالرحمان قاسملو، مرحوم حسین قاسملو پیشنهاد کرده بودند و در این دیدار که بسیار صمیمی هم بود، من وضعیت آذربایجان را به ایشان شرح دادم و ایشان گفتند هرکاری را که ازدست من برآید برای اعتلای حرکت ملی آذربایجان مضایقه نخواهم کرد و در نهایت پیشنهاد کرد صدای مبارزات مردم اذربایجان را از رادیو کوردستان پخش نمایند. دکتر عبدالرحمن قاسملو حتی گفتند حاضریم اصلا چند ساعتی رادیوی حزب دمکرات کردستان را در اختیارتان بگذاریم هر طور مصلحت میدانید پخش کنید. متاسفانه ما بنا به دلایل امنیتی نتوانستیم این کاررا بکنیم. ان وقت ما ضعیف بودیم مثل این زمان در شرایط مطلوبی نبودیم. حقیقتا دکتر قاسملو یک شخصیت استثنایی بود. رهبریت ایشان در حزب دمکرات کوردستان یکی از طلایی ترین دوران این حزب می باشد. دومین چیزی هم که در خصوص دکتر میتوانم بگویم شم سیاسی او به قدری قوی بود که همه پیش امدها را میتوانست تشخیص دهد. گرایش حزب به خط سیاسی و موضع گیری حزب در برابر شورای ملی مقاومت به رهبری سازمان مجاهدین خلق، همه اینها حاکی از شم قوی سیاسی ایشان می باشد که متاسفانه دستهای پلید جمهوری اسلامی ناجوانمردانه ان را ازدست ملت قهرمان کورد گرفت.
کوردستان: دکتر قاسملو به عنوان نماینده خبرگان منتخب مردم ارومیه شد. شما نظرتون در مورد ان انتخابات و ان انتخاب مردم اورمیه چه هست؟
به نظر من این انتخاب یک انتخاب صمیمی بود که بیانگر روابط دوستانه دو ملت تورک و کورد بود ولی متاسفانه ما تا به حال نتوانسته ایم جواب پیام ان ملت را بدهیم و به ان دوستی و صمیمیت ادامه دهیم و دشمنان ما فعلا غالب بر ان رابطه شده و ابتکار عمل را به دست گرفته اند. بدون اینکه ما به عاقبت ان بیاندیشیم به بازی ان دشمنان تن در میدهیم.
کوردستان: بعضا تنشهایی بین کوردها و تورکها مخصوصا در ارومیه میبینیم برخی از کوردها معتقدند سهم ترکها از پستهای اداری و دولتی در استاناذربایجان غربی بیشتره. شما این تنشها و این استدلال را چطور می بینید ؟
شما طوری سوال را مطرح می فرمایید که گویا حکومت دست تورکهاست و در دادن پستهای دولتی به کوردها تبعیض میشود. اولا باید بگویم در قانون جمهوری اسلامی یک تبعیضی وجود دارد که راه رسیدن غیر شیعه را به مناصب حکومتی می بندد وقتی قانون میگوید رئیس جمهور باید شیعه باشد یعنی کل ریاست دولتی شیعه باشد. مسلم است ادارات هم تابع همان قانون می باشد. اینجا دعوای ملیت نیست دعوای عقیدتی است مسئله ایدلوژیک است ربطی به کورد بودن شما ندارد این مشکل تمام ملتهای غیرشیعه را شامل میشود. دوما آن مسئولین ادارات بیش از انکه تورک باشند منافع حاکمیتی را دنبال میکنند که دشمن خونی حرکت ملی اذربایجان می باشند. این امر چه نفعی میتواند به تورکها داشته باشد مثل ان است که شما “جاش”ها را مایه افتخار کوردها بدانید. آیا واقعا “جاش”ها مایه افتخار کوردها هستند که ان مسئولین ادارات هم مایه افتخار ما باشند؟
کوردستان: در مورد اینده دو ملت تورک و کورد در ایران نظرتون چیه؟
ببینید ما یک سابقه تاریخی داریم و روابط ما را ان سابقه ترسیم کرده است مرحوم قاضی محمد و مرحوم پیشه وری باید چراغ راهنمای این دوملت باشند اینها تاریخ مشترک ما هستند من تعجب میکنم هفتاد سال قبل انها به پشتوانه همدیگر دولت ملی تشکیل میدهند ولی اکنون ما با این پیشرفت و ترقی که در دنیا انجام گرفته مانده ایم ما برای خود کشور ترسیم میکنیم با کدام خاک ؟ ما به همدیگر می تازیم جمهوری اسلامی هم به ریش هر دوی ما می خندد. بیایید کمی معقول بیاندیشیم.
