وقتی شخصیت و هویت فردی تخریب یا بهتر بگوئیم مچالە میشود، این فرد صرف نظر از هر دلیلی قادر بە جبران این تخریب و مچالەشدگی نیست. یاس و ناامیدی چنان بر وی غالب میگردد کە از فرط ناچاری تصوری بە وی دست دادە کە میتواند نفرت و انزجار خود را بر جسم خود خالی کند. در چنین شرایطی روحی وی چنان تحریک میگردد کە جسم خود را آماج حملە قرار دادە و اقدام بە خودکشی میکند.
خودکشی دلائل بسیاری داشتە و میتوان بە لحاظ اقدام فردی یا عوامل اقتصادی، سیاسی، احساس حقارت و فقدان آتیەی روشن، تبعیض سیستماتیک، تبعیض طبقاتی در جامعە، زندگی مشقتبار و شرایط سخت و طاقت فرسا و… بە تحلیل آن پرداخت.
دورکیم جامعەشناس فرانسوی بر این باور است، خودکشی معضلی اجتماعی بودە و جامعە باید در قبال آن پاسخگو باشد. سرشت انسان دارای دو بخش میباشد: جسم و درون، کە هر دو بخش دارای مایحتاج مختص بە خویش و همزمان گرەخوردە و لاینفک از یکدیگر بودە و اگر بە دلایلی از هم جدا شوند قسمتی از آن با بیماری روبەرو شدە و بخش دیگر را نیز بە خود مشغول خواهد کرد.
خودکشی عملی فردی نبودە و شخص اقدام کنندە بە خودکشی با این عمل نە تنها بە خود و خانوادەاش ضربە وارد ساختە، بلکە خسارت بزرگی را نیز برای جامعە رقم زدە است کە باید بعنوان موضوعی اجتماعی و سیاسی بە نگریستە شود.
بنابر آخرین آمار میزان خودکشی در مناطق مختلف کوردستان رو بە افزایش بودە و این پدیدەی اجتماعی زیانبار نیازمند نگرش و کاوشی جامعەشناسە و روانکارانە است.
با توجە بە نظام اقتصادی، سیاسی و اجتماعی حاکم بر کشور کە با روی کار آمدن جمهوری اسلامی کە بطور سیستماتیک موجب بە حاشیەراندن بخش زیادی از جامعەی ایران و کوردستان گشتە است، این نظام هموارە در پی تضعیف شخصیت آحاد جامعە و سیستم آموزشی و اجتماعی بمنظور ایجاد و کنترل جامعەای متزلزل است. بیدلیل نیست کە این مشکلات و معضلات اجتماعی و سیاسی جسم و روان هر فرد ایرانی را بە بیماری بدخیمی مبتلا کردە کە درمان آن هر روز سختتر میشود.
مروری کوتاه بە آمار و اطلاعات منتشرە در این خصوص چند ماه گذشتە مبرهن این واقعیت تلخ است کە کردستان از ارومیە گرفتە تا ایلام بیشترین آمار خودکشی و اقدام بە خودکشی را بە خود اختصاص دادەاند. در این میان خودکشی کودکان و نوجوانان و کاهش میانگین سنی این پدیدەی زیانبار اجتماعی- درونی بە پایین ١٠ سال فاجعەای بس تراژیدیک است. براساس آمارهای سال گذشتە تنها در کوردستان بیش از ٢٦٠ نفر بە دلائل مخلتف با اقدام بە خودکشی بە زندگی خود پایان دادەاند کە این جدا از خسارات انسانی و درونی جامعەی کوردستان موجب خشنودی حاکمیت نامردمی گشتە است کە توانستە است جامعەی نومید و مخدوش بر مردم کردستان تحمیل کند، وضعیتی کە برای ایجاد آن از پیش برنامەریزی کردە است.
قبح این پدیدە آنچنان عیان گشتە است کە “محمد مهدی تندگویا”، معاون وزیر ورزش و جوانان رژیم با اعتراف بە این وضعیت نابنهجار کاهش سن خودکشی تهدیدی بزرگی برای جامعە ایران قلمداد کردە و دلایل اصلی این نابسامانی اجتماعی را اختلاس و فساد مسئولان رژیم و شرایط بد اقتصادی و معیشتی مردم عنوان میکند کە بیشک این تنها بخشی از عوامل این پدیدە است کە خود نیز قادر بە کتمان آن نیستند.
همچنین پژوهشگران بر این باورند عدم توجە بە فعالیتهای کنترل نشدە نوجوانان در فضای مجازی و تاثیر مخرب آن در زندگی اجتماعی _علیالخصوص_ طبقات پایین جامعە منجر بە ایجاد یاس در نوجوانان و اقدام بە خودکشی آنان میگردد. آشکار است مسئولیت این وضعیت نابسامان اجتماعی برعهدە نهاد اجرایی حکومت است کە نە تنها اهمیتی برای امنیت اقتصادی و اجتماعی نهاد خانوادە، بلکە آن را تهدیدی بر بقای خود میداند.
در پایان ضروریست همگان (جامعەی مدنی و همە آحاد جامعە) سوای دلائلی کە در مورد آن بحث شد، در قبال این وضعیت خود را مسئول دانستە و عوامل انسانی و اجتماعی جامعە را تقویت کردە و کمر همت بر چارەچوئی این وضعیت اسفناک بر بندند. بە یاد داشتە باشیم تبعات زیانبار جامعەی نابسامان و مخدوش تمامی اقشار و طبقات را در برمیگیرد، بخصوص جامعەی کوردستان کە نباید اجازە داد جمهوری اسلامی طرح و برنامەهای مخربش را در آن پیادە سازد.