دیمیتری موراتف، روزنامەنگار روس و برنده جایزه نوبل در سال ٢٠٢١ چند روز قبل اعلام کرد جایزه خود را برای کمک به کودکان آواره از جنگ اوکراین اختصاص داده است. آنجلینا جولی هنرپیشه نامدار هالیوود هم در امور خیریەای که سالهاست انجام می‌دهد نقش انساندوستانه خود را بارها و بارها به نمایش گذاشته است. در ستایش این نوع رفتار و افرادی که شهرت و اعتبار خود را صرف امور خیریه می‌کنند هر چه بگوییم کم گفتەایم.
انسان با موجودیت پیچیدەای که از رفتار خود در طول تاریخ به نمایش گذاشته از منظر روانشناسی این نکته را ثابت کرده که موجودی غیر قابل پیشبینی است. جنگ افروزی می‌کند و به نابودی همنوعان خود دست می‌زند تا به شر درون خویش پاسخ دهد و از سویی دیگر کمر همت به خدمت دیگران می بندد تا پالایش روحی را در خویشتن متبلور سازد.
بهر حال در هر دو روی سکه انسانیت آنچه که از رفتار ویترینی می‌سازد و کیفیت رفتار را به نمایش و قضاوت وا می گذارد، نگاه جمعی است و همین نکته نیز نوع آدمی را مشخص می‌کند.
شاید بتوان بخشی از عوامل جبری و محیطی را در بروز رفتار انسان دخیل دانست و تاثیر آن را نیز اذعان نمود.
مثلا فردی که در جامعه آرام و کم تنش زندگی می کند قطعا بر رفتار بیرونی خود کنترل گستردەتری می‌تواند داشته باشد در مقایسه فردی با زندگی در جامعه ناآرام.
در جهان امروز رفتار سلبریتی‌های مختلف در حوزه ورزش و هنر و رسانه بازتابی که از خود بر جای می گذارد بی تردید از انعکاس وسیعی برخوردار می‌شود. نمونه وطنی آن نقش انساندوستانه علی دایی، فوتبالیست مشهور در حمایت بی دریغ از زلزله زدگان کرمانشاه بود تا از او چهرەای خیر و مهربان نشان دهد و نامش را برای همیشه ماندگار سازد. این محبوبیت شامل چهره های دیگری نیز گردید. علی کریمی با کمک های مادی به نیازمندان و وریا غفوری فوتبالیست کورد هم با همین ویژگی و صدای دادخواهی که به دفاع از مردم مظلوم نشان داد، از معدود چهره‌های ماندگار در قلب و ذهن مردم هستند.
در مقابل سلبریتی‌هایی که بارها با تملق‌گویی از حکومت دیکتاتور جمهوری اسلامی سعی در خودنمایی یا مجیزگویی داشتەاند از جمله چهرەهایی بودند که موجب انزجار افکار عمومی گردیده و نام خود را برای از اذهان عمومی پاک می کنند. در اینکه محیط می‌تواند بر رفتار فرد تاثیر مستقیم یا غیر مستقیم خود را نشان دهد نکتەای نیست که بتوان انکار نمود آن را، اما مهم تر آن است که انسان بتواند در شرایط غیر معمول فردیت یا اصول انسانی خود را حفظ کند و مانع خدشه به اصالت خود شود.
تقسیم نامتعارف امکانات در دنیای کنونی که حاصل سیاست و حکومت‌هاست به کرات موجب اختلالات متعددی گردیده است. دراین میان پیدا می‌شوند انسان‌هایی که از میان غبار آشفته زمان سر بر می‌آورند و دست یاری به سوی هم نوعان خود دراز می کنند. این چهره‌ها با درک درستی که از انسانیت در رفتار خود به معرض تماشا می گذارند الگوی ویژه ای برای آدم بودن و ماندن خلق می‌کنند. بی مناسبت نیست به چهره هایی اشاره کنیم که در میان رنج مردم شاهد قساوت حکومت آخوندها به کشور بودەاند ولی سکوت اختیار کردەاند تا از هرگونه آسیب دوری کنند.
به عنوان مثال وقتی چهرەای سینمایی همچون اصغر فرهادی موقعیتی فاخر در رویدادی مهم را به خود اختصاص می دهد، افکار عمومی انتظار حمایت این تریبون را از وی دارد.
سخن گفتن یا حمایت کردن از مردم و مقابل حکومت سینه سپر کردن در آن جشنواره می تواند مخاطب چند صدمیلیونی را متوجه نا عادلانه بودن استقرار جبری جمهوری اسلامی بنماید. اما با محتاطانه عمل کردن دیگر آن چهره ماندگاری خود در اذهان عمومی را از دست می دهد و به شخصی مشهور ولی خنثی تبدیل می‌کند.
کاری که موراتوف و علی دایی‌ها و غفوری و کریمی‌ها انجام داده اند به نمایش گذاشتن بعد انسانی آن هاست در حالیکه اصالتن آدمی توانایی بروز بعد دیگر خود را نیز دارد، پوتین بودن در جهان امروز یا خامنه ای بودن و منفور گشتن راه کوتاهیست که انسان برای خود بر می گزیند.
پس بیاییم در صورت مقدور و رسیدن به پله‌های بالاتر آنجلینا جولی باشیم نه خامنه‌ای.
